Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι, που -όπως γράφει ο Οδυσσέας Ελύτης στα «Ανοιχτά χαρτιά»- «έχουν ακούσει τη φωνή». Την έσω φωνή. Της δημιουργίας. Την άνωθεν προσταγή: «τέχνην ποίει και εργάζου». Που έχουν λάβει το «χάρισμα». Που έχουν μετάσχει της «δωρεάς». Που αποτελούν τους γερούς κρίκους μιας αέναης αλυσίδας δημιουργών του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού: Σεφέρης, Ελύτης, Κουν, Χατζιδάκις, Γκάτσος, Δημουλά, Τσαρούχης, Χατζηκυριάκος - Γκίκας, Παύλος Βρέλλης…
Η δική μας συνάντηση με τον μέγιστο καλλιτέχνη του τόπου μας μπορεί να ξεκίνησε από την επιθυμία της εφημερίδας για μια συνέντευξη μαζί του, αλλά κατέληξε σε μια σπουδαία μαθητεία κοντά του. «Εμένα με συγκινεί το ότι σας αρέσει να ’ρθείτε».
Μας μίλησε απλά και καθαρά, όχι από καθέδρας, αλλά από καρδιάς. Όχι ως δάσκαλος, αλλά ως ο μεγαλύτερος φίλος των παιδιών, του Μάριου Μάνεση και του Γιώργου Σταύρου, που αποτελούν το δίδυμο της συνέντευξης στις «Νεανικές Αποχρώσεις».
«Να μην είστε του φαίνεσθαι. Να είστε του γίγνεσθαι. Εσείς είστε παιδιά του γίγνεσθαι. Δεν είστε του φαίνεσθαι. Άλλο το ένα, άλλο το άλλο. Δεν είναι αυτό που φαίνεται. Είναι και αυτό που δεν φαίνεται. Αυτό που δεν φαίνεται είναι ανώτερο από αυτό που φαίνεται».
Μας μίλησε για το μουσείο του: «Εδώ είναι η ιστορία, η τέχνη. Τα πάντα. Δεν είναι τυχαία. Υπάρχει η αρμονία, ο ρυθμός και το μέτρο. Πάνω σ’ αυτά βασίζομαι. Αυτά τα έχω βάλει εγώ με τα χέρια μου. Αυτά έχουν χρόνο, έχουν και φόρμα, έχουν και γραμμή. Μέσα στην ανέλιξη αυτών των στοιχείων εκφράζονται συναισθήματα.
Τα θέματα τα έχω καθαρά. Δεν μπλοφάρω. Το χρησιμοποιώ το κερί σαν στοιχείο αναφοράς. Είναι καλύτερο. Πιο διαφανές. Δεν μετράει το υλικό. Η απόδοση».
Έστρεψε το βλέμμα του στον περιβάλλοντα χώρο: «Σ’ αυτό το χώρο που μιλάμε τώρα εμείς, εδώ ήταν και τι δεν ήταν. Απέναντι είναι ο Ξένιος Δίας. Αρχαία Ελλάδα. Στον κάμπο αυτό, ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος, μαζί με τη μάνα του την Ολυμπιάδα και έκανε ασκήσεις. Δεν είναι ιστορικό γεγονός;
Εμείς έχουμε τη μεγαλύτερη ιστορία, γενικά, στον κόσμο. Δεν είσαι νόθος ούτε εγώ είμαι νόθο. Έχω πατέρα, μάνα».
Μνημόνευσε τους δασκάλους του: «Ο Χατζηκυριάκος - Γκίκας… Ό,τι έκανε στα έργα ζωγραφικής, ήταν αριστουργήματα. Ήταν με χαράξεις ελληνικές. Με ελληνική γραφή».
Στάθηκε και στον ίδιο: «Ποτέ δεν κάθομαι… Ό,τι έκανα στη ζωή μου και πέτυχα, το έκανα γιατί λάτρεψα τους αρχαίους Έλληνες. Την αρχαία ελληνική γραμματεία. Εκφράζουν ιδέες. Εκφράζουν μυστικά. Εκφράζουν σχέσεις.
Βάση, για μένα, ήταν η αρχαία ελληνική γλώσσα. Η γλώσσα είναι ζωντανός οργανισμός. Έχει έκφραση, έχει δύναμη. Αν λείψει από τον Έλληνα η σκέψη και το πάθος για την τέχνη, χάθηκε».
Ο Παύλος Βρέλλης κατέθεσε στα παιδιά τις αγωνίες του: «Να φύγει το παραμύθι και να βγει η ιστορία. Να μη χαθεί η παράδοση. Να μη χαθεί αυτό που λέγεται ιστορία. Μεγάλο πράγμα η ιδέα».
Και τις υποθήκες του: «Ένα είναι: Να αγαπήσετε αυτό που κάνετε. Τότε θα πετύχετε. Διαφορετικά όχι. Είναι κρίμα να χαραμίζετε το χρόνο σας. Αγωγή, διάβασμα και τίποτα περισσότερο. Το φάρμακο.
Η αντίδραση είναι δράση. Αντιδρούν όσοι θέλουν να δράσουν. Τα παιδιά έχουν δίκιο. Που θα βρουν αρμονία, ρυθμό και μέτρο».
Να μη μάθουμε να είμαστε σφιγμένοι και γραβατωμένοι.
Το γέλιο είναι υγεία. Στη ζωή σας πάντα να γελάτε. Ποτέ μη σας παρασέρνει το μένος, η κακία, η ζήλια, ο φθόνος. Ο φθόνος είναι αρρώστια της μετριότητος. Τι έχετε εσείς να ζηλέψετε; Εσείς τώρα αρχίζετε τη ζωή. Εγώ είμαι 83 χρόνών. Πόσο θα ζήσω; Άντε και 150 χρόνια (...γέλια)».
Ο διάσημος γλύπτης και ιδρυτής του Μουσείου Ελληνικής Ιστορίας Παύλος Βρέλλης (1923 - 2010) κηδεύτηκε σήμερα το μεσημέρι στο κοιμητήριο του Αγίου Νικολάου «εις Κοπάνους»...
Το παραπάνω κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα του Ναού μας «Νεανικές Αποχρώσεις» το Μάρτιο του 2005, με αφορμή τη συνέντευξη που δέχτηκε να μας παραχωρήσει τότε ο αείμνηστος δημιουργός του Μουσείου Κέρινων Ομοιωμάτων...
Ας είναι η μνήμη του αιώνια...
Η δική μας συνάντηση με τον μέγιστο καλλιτέχνη του τόπου μας μπορεί να ξεκίνησε από την επιθυμία της εφημερίδας για μια συνέντευξη μαζί του, αλλά κατέληξε σε μια σπουδαία μαθητεία κοντά του. «Εμένα με συγκινεί το ότι σας αρέσει να ’ρθείτε».
Μας μίλησε απλά και καθαρά, όχι από καθέδρας, αλλά από καρδιάς. Όχι ως δάσκαλος, αλλά ως ο μεγαλύτερος φίλος των παιδιών, του Μάριου Μάνεση και του Γιώργου Σταύρου, που αποτελούν το δίδυμο της συνέντευξης στις «Νεανικές Αποχρώσεις».
«Να μην είστε του φαίνεσθαι. Να είστε του γίγνεσθαι. Εσείς είστε παιδιά του γίγνεσθαι. Δεν είστε του φαίνεσθαι. Άλλο το ένα, άλλο το άλλο. Δεν είναι αυτό που φαίνεται. Είναι και αυτό που δεν φαίνεται. Αυτό που δεν φαίνεται είναι ανώτερο από αυτό που φαίνεται».
Μας μίλησε για το μουσείο του: «Εδώ είναι η ιστορία, η τέχνη. Τα πάντα. Δεν είναι τυχαία. Υπάρχει η αρμονία, ο ρυθμός και το μέτρο. Πάνω σ’ αυτά βασίζομαι. Αυτά τα έχω βάλει εγώ με τα χέρια μου. Αυτά έχουν χρόνο, έχουν και φόρμα, έχουν και γραμμή. Μέσα στην ανέλιξη αυτών των στοιχείων εκφράζονται συναισθήματα.
Τα θέματα τα έχω καθαρά. Δεν μπλοφάρω. Το χρησιμοποιώ το κερί σαν στοιχείο αναφοράς. Είναι καλύτερο. Πιο διαφανές. Δεν μετράει το υλικό. Η απόδοση».
Έστρεψε το βλέμμα του στον περιβάλλοντα χώρο: «Σ’ αυτό το χώρο που μιλάμε τώρα εμείς, εδώ ήταν και τι δεν ήταν. Απέναντι είναι ο Ξένιος Δίας. Αρχαία Ελλάδα. Στον κάμπο αυτό, ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος, μαζί με τη μάνα του την Ολυμπιάδα και έκανε ασκήσεις. Δεν είναι ιστορικό γεγονός;
Εμείς έχουμε τη μεγαλύτερη ιστορία, γενικά, στον κόσμο. Δεν είσαι νόθος ούτε εγώ είμαι νόθο. Έχω πατέρα, μάνα».
Μνημόνευσε τους δασκάλους του: «Ο Χατζηκυριάκος - Γκίκας… Ό,τι έκανε στα έργα ζωγραφικής, ήταν αριστουργήματα. Ήταν με χαράξεις ελληνικές. Με ελληνική γραφή».
Στάθηκε και στον ίδιο: «Ποτέ δεν κάθομαι… Ό,τι έκανα στη ζωή μου και πέτυχα, το έκανα γιατί λάτρεψα τους αρχαίους Έλληνες. Την αρχαία ελληνική γραμματεία. Εκφράζουν ιδέες. Εκφράζουν μυστικά. Εκφράζουν σχέσεις.
Βάση, για μένα, ήταν η αρχαία ελληνική γλώσσα. Η γλώσσα είναι ζωντανός οργανισμός. Έχει έκφραση, έχει δύναμη. Αν λείψει από τον Έλληνα η σκέψη και το πάθος για την τέχνη, χάθηκε».
Ο Παύλος Βρέλλης κατέθεσε στα παιδιά τις αγωνίες του: «Να φύγει το παραμύθι και να βγει η ιστορία. Να μη χαθεί η παράδοση. Να μη χαθεί αυτό που λέγεται ιστορία. Μεγάλο πράγμα η ιδέα».
Και τις υποθήκες του: «Ένα είναι: Να αγαπήσετε αυτό που κάνετε. Τότε θα πετύχετε. Διαφορετικά όχι. Είναι κρίμα να χαραμίζετε το χρόνο σας. Αγωγή, διάβασμα και τίποτα περισσότερο. Το φάρμακο.
Η αντίδραση είναι δράση. Αντιδρούν όσοι θέλουν να δράσουν. Τα παιδιά έχουν δίκιο. Που θα βρουν αρμονία, ρυθμό και μέτρο».
Να μη μάθουμε να είμαστε σφιγμένοι και γραβατωμένοι.
Το γέλιο είναι υγεία. Στη ζωή σας πάντα να γελάτε. Ποτέ μη σας παρασέρνει το μένος, η κακία, η ζήλια, ο φθόνος. Ο φθόνος είναι αρρώστια της μετριότητος. Τι έχετε εσείς να ζηλέψετε; Εσείς τώρα αρχίζετε τη ζωή. Εγώ είμαι 83 χρόνών. Πόσο θα ζήσω; Άντε και 150 χρόνια (...γέλια)».
Ο διάσημος γλύπτης και ιδρυτής του Μουσείου Ελληνικής Ιστορίας Παύλος Βρέλλης (1923 - 2010) κηδεύτηκε σήμερα το μεσημέρι στο κοιμητήριο του Αγίου Νικολάου «εις Κοπάνους»...
Το παραπάνω κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα του Ναού μας «Νεανικές Αποχρώσεις» το Μάρτιο του 2005, με αφορμή τη συνέντευξη που δέχτηκε να μας παραχωρήσει τότε ο αείμνηστος δημιουργός του Μουσείου Κέρινων Ομοιωμάτων...
Ας είναι η μνήμη του αιώνια...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου