«Ο της θείας ελευθερίας επώνυμος...»

 

Γράφει ο π. Θωμάς Ανδρέου,

Πρωτοσύγκελλος της Ι. Μ. Ιωαννίνων

«’Ως καλλονὴν τῶν ἱερέων Ὅσιε, καὶ προτροπὴν τῶν Ἀθλοφόρων ἅπαντες, εὐφημοῦμεν καὶ αἰτοῦμέν σε, Ἱερομάρτυς Ἐλευθέριε. Τοὺς πόθῳ σου τὴν μνήμην ἑορτάζοντας, κινδύνων πολυτρόπων ἐλευθέρωσον, πρεσβεύων ἀπαύστως, ὑπὲρ πάντων ἡμῶν». Μέσα στο ηρωικό πάνθεον των μαρτύρων της Χριστιανικής Εκκλησίας, προβάλει μία ευγενής νεανική φυσιογνωμία, ενός Επισκόπου των πρώτων χριστιανικών αιώνων, τότε που η Εκκλησία ευρισκομένη ακόμη στα σπάργανα της , υπήρξε και ελευθέρα αλλά και ζώσα.

Γεννήθηκε κατά το δεύτερο μισό του δευτέρου μετά Χριστόν αιώνος στην αιώνια πόλη της Ρώμης, εκεί όπου ενέδρευε η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία η υπερδύναμις της εποχής εκείνης, η  αυτοκρατορία για την οποίαν ουδείς ιστορικός έως σήμερα, δεν έχει τελικώς αποφανθεί περί του λόγου όχι μόνον της πτώσεως, αλλά και της απωλείας της στο πέρασμα του χρόνου.

Στη Ρώμη του Τιβερίου και του Καλιγούλα, του Νέρωνος και του Κομμόδου, στην Ρώμη των μεγάλων αντιθέσεων, στη Ρώμη όπου την στιγμή κατά την οποίαν καλλιεργήθησαν οι τέχνες, τα γράμματα και ο πολιτισμός, ταυτοχρόνως και με απάνθρωπο τρόπο μαρτύρησαν χιλιάδες ανθρώπων, γενόμενοι βορά, χάριν ενός απάνθρωπου θεάματος «πολιτισμένων θεατών», στο Circus Maximus, ή στο Amphitheatrum Flavium, το οποίον παραμένει ακόμα ως σύμβολον της εκπάγλου Αυτοκρατορίας γνωστόν με την επωνυμίαν Κολοσσαίον.

Σε αυτή την πόλη, γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Ιερομάρτυς Άγιος Ελευθέριος, ο ανθός της Ανθίας, της ευσεβεστάτης αυτής μητέρας, η οποία συνόδευσε το μονάκριβο παιδί της και στη ζωή, αλλά και στο μαρτυρικό του θάνατο, συνεορτάζουσα σήμερον μαζί του, δεκαοκτώ αιώνες μετά το μαρτύριό τους… 

Η Αγία Ανθία! Η μαθήτρια, των μαθητών του Αποστόλου των Εθνών Παύλου, η οποία ενωρίς στερουμένη του συζύγου της, δόθηκε ολοκληρωτικά στην πνευματική ανατροφή του ορφανού παιδιού της, ενσπείρωντας στην παιδική του ψυχή τον αιώνιο και ακατάλυτο σπόρο των ευαγγελικών αληθειών, το σπόρο της πίστεως και της αγάπης στον Λυτρωτή, το σπόρο της πραγματικής ελευθερίας, που μόνον οι γνωρίζοντες την αλήθεια βιώνουν στην ζωή τους.

Αυτή η αγία Μητέρα, φρόντισε από της παιδικής ηλικίας του Ελευθερίου όπως τον ονόμασε, να τον αναθρέψει σύμφωνα με το νόμο του Θεού και για το λόγο αυτό, τον ενεπιστεύθει στα χέρια του Επισκόπου της πόλεως Ανίκητον, ο οποίος συν τω χρόνω, διακρίνοντας τα πνευματικά χαρίσματα και τις αρετές του, δεν εδίστασε ενωρίς, να τον εισαγάγει στα κράσπεδα του Ιερού Θυσιαστηρίου, χειροτονώντας τον αρχικά διάκονον στην πρώιμη ηλικία των δεκαπέντε ετών, και στην συνέχεια Πρεσβύτερο σε ηλικία των δεκαεπτά ετών!

Και όταν οι ανάγκες της Εκκλησίας το επέβαλλαν, ο Ελευθέριος, χειροτονείται Επίσκοπος της επαρχίας Ιλλυρικού στην ηλικία των είκοσι ετών, ως τω Κυρίω έδοξεν, ώστε να τεθεί ο λύχνος επί την λυχνίαν φωτίζων και αγιάζων τους πιστούς, ενδυναμώνοντας τους στην πίστη για τον Σωτήρα Χριστό.

Και ο νεανίας Αρχιερεύς, καθίσταται Πατήρ και αδελφός προς τους χριστιανούς της επισκοπής του, τη σημερινή πόλη του Αυλώνος της γειτονικής Αλβανίας. Εμπνέει με την ζωή του. Διδάσκει με τον λόγο του. Στηρίζει τις ψυχές των ανθρώπων με στοργή, χωρίς να υπολογίζει καθόλου πως την εποχή κατά την οποίαν αναφερόμεθα η Χριστιανική ιδιότης αποτελούσε βαρυτάτη κατηγορία η οποία μπορούσε να οδηγήσει στον θάνατο εκείνον ο οποίος ομολογούσε Χριστόν, εσταυρωμένον και Αναστάντα.

Δεν άργησε λοιπόν ο καιρός, ώστε ο Επίσκοπος Ιλλυρικού να οδηγηθεί ενώπιον των αρχών κατηγορούμενος για τη χριστιανική του πίστη. Και όταν είδαν πως παρέμενε αμετακίνητος εις αυτήν, τον οδήγησαν στην αρένα του σταδίου, εκεί όπου για τρεις περίπου αιώνες φτερούγισαν θριαμβευτικά στους ουρανούς χιλιάδες ψυχές μαρτύρων κάθε ηλικίας που με τα αίματα τους πότισαν το δέντρον της Χριστιανικής Εκκλησίας, δέντρον ευσκιόφυλλον, στην δροσιστική και ελπιδοφόρο  σκιά του οποίου ζούμε σήμερα και εμείς, προστατευμένοι από τον καύσωνα της απελπισίας που η ύλη προσέφερε απλόχερα στον άνθρωπο της κάθε εποχής!

Εκεί λοιπόν, ο νεαρός Επίσκοπος δίνει την τελευταίαν ομολογία Του για την αγάπη του Χριστού  έως ότου, η αιμοστάζουσα σπάθη του δημίου, απέκοψε την κεφαλήν του μάρτυρος Αρχιερέως, όστις με τoν ποδήρη της Αρχιερωσύνης «κατακοσμούμενος και αιμάτων τοις ρείθροις επισταζόμενος», ανέδραμε στον Δεσπότη Χριστό ως γνήσιος φίλος του Θεού, αφού με το μαρτύριο του πέρασε: «εἰς τὴν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ» (Ρωμ. 8-21).

Λίγο αργότερα, η ίδια σπάθη ματωμένη ακόμη από το αίμα του Ελευθερίου, αποκόπτει την κεφαλή και της Μητέρας Του Ανθίας, η οποία γονατισμένη δίπλα στο σώμα του παιδιού της το αγκάλιαζε καταφιλώντας το στοργικά. Μητέρα και γιος, αγκαλιασμένοι πέταξαν στην δόξα του Θεού…

Πέρασαν από τότε δέκα και οκτώ αιώνες! Και ο Άγιος Ελευθέριος παραμένει ζωντανός μαζί με την Αγία Μητέρα Του Ανθία, στην συνείδηση του πληρώματος της Εκκλησίας. Ο συνώνυμος της ελευθερίας, Ελευθέριος, μας υπενθυμίζει περισσότερο σήμερα, την έννοια της αληθινής ελευθερίας η οποία ουδεμίαν σχέση έχει με αυτήν την οποίαν επαγγέλλονται οι ισχυροί της γης! Η ελευθερία των Ουρανών είναι ακατάλυτος. Η ελευθερία της γης, είναι οριακή.

Αλλιώς πως, δύναται να εξηγηθεί το γεγονός ότι στο όνομα της επίπλαστης ελευθερίας εις την οποίαν όλοι ομνύουν, καταδυναστεύονται άνθρωποι, απαξιούται η αξία της ζωής και του προσώπου, υιοθετείται ένα νέο μοντέλο ζωής καθ' ότι «ανθρωπος εν τιμή ων ου συνήκε· παρασυνεβλήθη τοις κτήνεσι τοις ανοήτοις και ωμοιώθη αυτοίς» (Ψαλμ. 48-21). 

Ζούμε σε σκοτεινές εποχές! Εποχές κατά τις οποίες η λαίλαπα της αθεΐας ανέθρεψε ανθρώπους που ζουν χωρίς Θεό. Επιβεβαιώνεται πανηγυρικά ο μεγάλος Ρώσος συγγραφεύς, Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι η κορυφαία αυτή μορφή της παγκοσμίου λογοτεχνίας όταν αποφαίνεται ότι: «χωρίς Θεό, όλα επιτρέπονται!». Στο όνομα λοιπόν της παγκόσμιας ελευθερίας τα πάντα μηδενίζονται, τα πάντα ευτελίζονται, τα πάντα καταδολιεύονται.

Οι «ευαγγελιστές» της επίπλαστης ελευθερίας, κατέστρεψαν πολιτισμούς δημιουργώντας χιλιάδες προσφύγων που σήμερα αναζητούν έναν τόπο να κατοικήσουν! Οι «ευαγγελιστές» αυτής της ελευθερίας, οδήγησαν λαούς ευγενείς, μεταξύ των οποίων και το δικό μας, στην απαξίωση και στην οικονομική εξαθλίωση. Οι ίδιοι τραγικοί «ευαγγελιστές», επιθυμούν να αλλάξουν τον κόσμο δημιουργώντας συνθήκες ώστε η κόλασις του Δάντη να φαντάζει παράδεισος στα μάτια των συγχρόνων κολασθέντων. Θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο, καθιστώντας τους ανθρώπους απρόσωπους αριθμούς που αυξομειώνονται επί τη βάση των υπολογισμών τους, στο βωμό του άνομου κέρδους! 

Και η Εκκλησία, για κάποιους γίνεται ρομαντική ανάμνησις του παρελθόντος, όταν μιλά για την αληθινή ελευθερία της εν Χριστώ ζωής, όταν μας καλεί να μιμηθούμε πρόσωπα Ιερά όπως ο Άγιος Ελευθέριος που ενώ έζησαν μέσα στον κόσμο, δεν κατέστη δυνατόν να τους αλλάξει ο κόσμος. Η εποχή μας, πάσχει από πρότυπα ζωής. Ο σύγχρονος άνθρωπος δεν μπορεί πλέον να ανθέξει τις συνθήκες της ζωής που ο ίδιος δημιούργησε.

Τα φωτεινά παραδείγματα  των Αγίων της Πίστεώς μας, άσβεστα στο πέρασμα των αιώνων, μας προσκαλούν στην εν Χριστώ ελευθερία όπως αυτή περιγράφεται από τα αδιάψευστα χείλη του Αποστόλου Παύλου στην προς Ρωμαίους επιστολή του: «ἐλευθερωθέντες ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας δουλωθέντες δὲ τῷ Θεῷ ἔχετε τὸν καρπὸν ὑμῶν εἰς ἁγιασμόν, τὸ δὲ τέλος ζωὴν αἰώνιον» (Ρωμ. 6-22).

Αυτής της προσδοκίας της αιωνίου ζωής αναζητητές είμαστε και εμείς, της ζωής συνοδοιπόροι και σήμερα, ικετεύουμε μυστικά τον θαυμαστό Άγιο Ελευθέριο, τον της «θείας ἐλευθερίας ἐπώνυμον», να μας ενισχύει στην δύσκολη αυτή πορεία μας που η αφετηρία της είναι η γη, αλλά ο τερματισμός της είναι ο ουρανός, αμήν!