Για να είναι Ελπίδα η ελπίδα...

 

Η ελπίδα, λέει, πεθαίνει τελευταία.

Και πού είναι το ωραίο σ' αυτό το πυροτέχνημα; Τι να την κάνω μια ελπίδα που στο φινάλε θα πεθάνει κι αυτή;

Για να είναι Ελπίδα η ελπίδα, χρειάζεται να ριζώνει σε μιαν υπόσχεση που θα πηγαίνει πέρα κι από τον θάνατο. Στην υπόσχεση ότι χορός πυρρίχιος και χορός ζωναράδικος θα στηθούν εν τέλει πάνω στο πτώμα του θανάτου -του κάθε θανάτου. Αν η ελπίδα δεν είναι τέτοια Ελπίδα, τότε στην πραγματικότητα δεν ελπίζει...

Η Ελπίδα είναι παράδοξο• μοιάζει με καθαρή αντίφαση. Είναι αυτό που κι όταν το έχω, δεν το κατέχω! Διότι εξ ορισμού η ελπίδα αφορά το όχι-εδώ, το όχι-τώρα, και παλεύει αδιάκοπα με την διάψευση. Κι όταν δεν ενδίδει, δεν ενδίδει διότι είναι σφιχτοπλεγμένη με την Πίστη. Αν δεν υπάρχει η πίστη στο ελευσόμενο, τότε τα πάντα εξαντλούνται στο εδώ και στο τώρα. Και τέλος κάθε εξάντλησης είναι το ξεψύχισμα.

Η δε πίστη είναι κάτι πολύ περισσότερο από την αφοσίωση σε μια ιδέα μου. Είναι εμπιστοσύνη σ' αυτόν ο οποίος υπόσχεται. Και τον εμπιστεύομαι επειδή τον αγαπώ, επειδή αυτός πείθει την ύπαρξή μου με τον τρόπο που την πείθει ο έρωτας. Η Ελπίδα, κοντολογίς, είναι σφιχτοπλεγμένη με την Πίστη και με την Αγάπη -μα και με την Πράξη. Δεν είμαστε παντοδύναμοι. Η ελπίδα δωρίζει τη λυτρωτική επίγνωση της μη-παντοδυναμίας μας, προδήλως κόντρα στον ναρκισσιστικό πολιτισμό μας.Υπάρχουν απώλειες και προβλήματα στα οποία ανθρωπίνως αποκλείεται να υπάρξει λύση. Εκεί, λοιπόν, Ελπίδα είναι το να σκάει ρωγμή στο ντουβάρι του αδιέξοδου, για να φανεί ότι και από τα άλυτα μπορεί να ξεκινάνε μονοπάτια. Αλλά για να γίνει αυτό, χρειάζεται να μην ξεψυχάνε όλα στο εδώ και στο τώρα. Ταυτόχρονα όμως καθαυτό το να έχεις ελπίδα, σημαίνει όχι μόνο καρτερία, αλλά και πράξη μέσα στην καθημερινότητα: Στάσεις και δράσεις που απονομιμοποιούν τον θάνατο -τον κάθε θάνατο...

Θανάσης Παπαθανασίου,

θεολόγος.