Σάββατο 19 Φεβρουαρίου 2011

Η αρχιτεκτονική κληρονομιά στην Ελλάδα: Τα Μνημεία γίνονται Μνήματα

Γράφει ο π. Φιλόθεος Δέδες*,
Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Ιωαννίνων

Στη χώρα μας ο Νόμος περί Αρχαιοτήτων θεσπίστηκε το 1932, όμως η προστασία περιορίζεται στο χαρακτηρισμό και την κήρυξη, του αισθητικά κυρίως διατηρητέου.

Το θεσμικό πλαίσιο δεν είναι ρεαλιστικό, ώστε η διατήρηση του αρχιτεκτονικού μας πλούτου να μη θεωρείται ασύμβατη με τις ανάγκες των πολιτών. Η πολιτεία δεν διατυπώνει σύγχρονες προτάσεις για την επανάχρηση και τη θέσπιση κινήτρων για την αποκατάσταση.

Τα διατάγματα, οι κανόνες, οι μορφολογικές επιταγές των ειδικών, οι απαγορεύσεις και γενικότερα η ποινικοποίηση της προστασίας οδηγούν σε αρνητικά φαινόμενα διαπλοκής, συναλλαγής και υπόθαλψης.

Οι παρωχημένες αντιλήψεις περί επιβολής χρήσεων και μουσειοποίησης των ιστορικών μνημείων και τοποθεσιών, αναστέλλουν κοινωνικές ισορροπίες και μηχανισμούς αυτοπροστασίας, που θα ήταν περισσότερο αποδοτικοί από κάθε απαγόρευση.

Το αποτέλεσμα είναι ότι παρά το χαρακτηρισμό τους, σύνολα παρακμάζουν και κτίρια καταρρέουν.

Τα μνημεία μετατρέπονται σε μνήματα και η διαχείριση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς είναι πολλές φορές στο έλεος εκείνων που:

· κατέχουν την ευαισθησία μέσα από την εξουσία,
· αντιγράφουν χωρίς να ξέρουν να διαβάζουν,
· απαγορεύουν χωρίς να εξηγούν,
· επιβάλλουν χωρίς να ευαισθητοποιούν,
· αντιλαμβάνονται την προστασία σαν ομηρία

Η προστασία και διατήρηση της αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς θα εξασφαλιστεί μόνο μέσα από την σωστή ενημέρωση και τη διαρκή πληροφόρηση για μια παρακαταθήκη που έχει ρίζες και πρέπει να έχει και διάρκεια.

(Πηγή: aixmi.gr)


*Ο Αρχιμανδρίτης π. Φιλόθεος Δέδες είναι Διευθυντής Ναοδομίας της Ε.Κ.Υ.Ο. της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου