Ο Ιωαννίνων Θεόκλητος για την πόλη των Ιωαννίνων

Αν θελήσει κάποιος να χρωματίσει την πόλη των Ιωαννίνων μοιραία θα σταθεί σε δύο λέξεις: «ιστορία» και «θρύλος». Καμία άλλη πόλη στον ελληνικό χώρο δεν έχει αυτό το πλεονέκτημα, δεν «κέκτηται» αυτήν την ιδιότητα. Ο πεζός λόγος έρχεται, βασισμένος σ’ αυτήν ακριβώς την σημειολογία, να οδοιπορήσει αφηγούμενος το μεγαλείο της ιστορικής καταξίωσης αυτού του κομματιού γης, το οποίο περικλείει θρυλούμενα και ιστορικά γεγονότα.
Η ίδια η πόλη είναι ένα βαρυσήμαντο «σημαίνον».
Τα Ιωάννινα λες και βγήκαν απ’ την εντελέχεια της ιστορίας. Το άκουσμά τους προκαλεί σημαίνοντες συνειρμούς, ανεξήγητους, ασύνδετους με συγκεκριμενοποιημένα γεγονότα. Θέλγουν στο άκουσμα, εισάγουν στην αιχμαλωσία της αποδοχής, δυναμιτίζουν τη στατικότητα της καθημερινότητας, βαπτίζουν στα νερά της λίμνης και πολιτοποιούν με δυναμισμό τον ακούονται μόνο το όνομα, παρασύρουν στον πυθμένα του μύθου τον επισκέπτη.
Τα Ιωάννινα «αιχμαλωτίζουν» μυστικά ακόμα και τους Δήλιους κολυμβητές στην άβυσσο της ομορφιάς και του κάλλους. Πόλη πραγματική, υφιστάμενη και ονειρική, παραμυθένια. Παίζει κανείς με ακούσματα, φωνές που εκπηγάζουν από τα βάθη του χωροχρονικού συνεχούς το οποίο ονομάσαμε, κατοπινά, ιστορία.
Τα Ιωάννινα έχουν μια μυθική μεταμορφωτική δύναμη. Ο πόνος και ο θάνατος, οι δυναμικές της ανθρώπινης αυθεντικότητας, γενεσιουργούν το αίτιο, προκαλούν το αιτιατόν της ενσωμάτωσης και δημιουργούν κειμένους πολίτες και αυτούς που δεν πέρασαν, δεν ήρθαν, μα αγάπησαν αυτή τη γη. Αλίμονο στους δύσμοιρος επισκέπτες! Αυτοί δεν θα λυτρωθούν από το μεγαλείο της αγάπης τους γι’ αυτή την πόλη…
Όλα τα πράγματα της πόλης αφηγούνται, μιλούν στη ετερότητά μας με γλώσσα μυστική, λειτουργούν βιώματα, ελέγχουν τα μη ορώμενα, μνημονεύουν στο νυν το αεί. Διασώζουν με καθαρότητα στιγμές ανθρώπινες, μορφές ανεξίτηλες περιφρονημένων του βίου μας τους οποίους εισάγουν στην αιωνιότητα. Μόνον ως πολίτης αυτής της πολιτείας δεν ονειρεύεσαι, ενοπτρίζεσαι. Βυθίζεσαι στην ενόραση των πραγμάτων της ζωής και του κόσμου. Ο πόνος ως λύτρωση, ο θάνατος ως ανάσταση, ο λίθος ως μετατόπιση, το κενό ως βεβαίωση, η απουσία ως απανταχού παρουσία, ο κάματος ως απόλαυση, είναι τα στοιχεία η τα «στοιχειά» της πόλης που ζούμε και στην οποία θα εναποθέσουμε τη θανή μας, με αγάπη και περηφάνια. Είναι η λυδία λίθος μιας διάβασης από μια ζωή «πεποικιλμένη» απ’ το ζείδωρο πνεύμα της υδάτινης πολιτείας μας, της τόσο πλούσιας σε παράδοση, δηλ. σε αέναη κίνηση και δημιουργία, σε μιαν άλλη χώρα στην οποία τα Ιωάννινα, πιστεύουμε, θα πρυτανεύουν και πάλι με τον πλούτο των ευεργετών, των δασκάλων, των παντοτινών φοιτητών στο μυστήριο του περισσού της ζωής, της αιωνιότητας.
Οδός και πορεία για μια συνάντηση με τη ζωή φαντάζει αυτή η πόλη και εμείς ζούμε την ευτυχία της συνοδοιπορίας με τόσους εκλεκτούς φίλους, τους οποίους αιχμαλωτίσαμε με την αγάπη μας σ’ αυτό το μυστήριο της ζωής…
Το παραπάνω κείμενο γράφτηκε από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ιωαννίνων κ. κ. Θεόκλητο, «αντί προλόγου», για το βιβλίο «Τα Γιάννενα στη νεοελληνική πεζογραφία (Ανθολογία κειμένων 1898 - 1997)».

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ιωαννίνων, υπέρτιμος και έξαρχος πάσης Ηπείρου, κ. κ. Θεόκλητος (Σετάκης) γεννήθηκε το 1930 στη Θεσσαλονίκη.
Τις γυμνασιακές του σπουδές επεράτωσε στην Κρήτη. Σπούδασε Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Χειροτονήθηκε το 1958 Διάκονος και το 1960 Πρεσβύτερος.
Από το 1961 μέχρι το 1968 υπηρέτησε ως Στρατιωτικός Ιερέας, από δε το 1968 έως της εκλογής του ως Πρωτοσύγκελος της Ιεράς Μητροπόλεως Ιωαννίνων. Εξελέγη και χειροτονήθηκε Επίσκοπος το 1975. Ασχολήθηκε με την συγγραφή βιβλίων και δοκιμίων σε περιοδικά και εφημερίδες.

Ονομαστήρια: 26 Φεβρουαρίου.