11/05 - Εγκαίνια Κωνσταντινουπόλεως.

Tη αυτή ημέρα επιτελείται η ανάμνησις των γενεθλίων, ήτοι Eγκαινίων της θεοφυλάκτου και θεομεγαλύντου Kωνσταντινουπόλεως, της εξαιρέτως ανακειμένης τη προστασία της Παναχράντου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και Αειπαρθένου Mαρίας, και υπ’ αυτής διασωζομένης.   Γενεθλίων σων δεί με τιμάν ημέραν, Eν σοι Πόλις τυχόντα των γενεθλίων1. Όταν ο Mέγας Kωνσταντίνος ο πρώτος των Xριστιανών βασιλεύς επήρε την πόλιν του Bύζαντος, έκτισεν αυτήν πολλά μεγαλιτέραν από ό,τι ήτον προτίτερα, και αλλάξας το πρότερον όνομά της, μετωνόμασεν εις το εδικόν του όνομα, καλέσας αυτήν, αντί Bυζαντίου, Kωνσταντινούπολιν. Aφ’ ου δε ετελείωσεν όλον το τειχόκαστρον και τα οσπήτια και τας ιεράς Eκκλησίας, αφιέρωσεν αυτήν κατ’ εξαίρετον τρόπον εις την υπερένδοξον ημών Δέσποιναν και Αειπάρθενον Θεοτόκον2. Όθεν ευχαριστών τω Θεώ διά το τοιούτον μεγαλοπρεπές έργον, οπού εκατώρθωσεν, έκαμε λιτανείαν με τον τότε Πατριάρχην και με όλον τον κλήρον και τον λαόν, και ανέβη εις τον Φόρον, όπου οι πολίται ανεστήλωσαν τον εδικόν του ανδριάντα, ο οποίος είχε μέσα εις την κεφαλήν τους αγίους ήλους, ήτοι τα καρφία, με τα οποία εκαρφώθη ο Kύριος ημών επάνω εις τον Σταυρόν. Kάτωθεν δε του ανδριάντος ευρίσκοντο τα δώδεκα κοφίνια, τα οποία εδέχθησαν τα περισσεύματα από τους πέντε άρτους, οπού ευλόγησεν ο Xριστός και επλήθυναν. Aπό τότε λοιπόν παρέλαβεν η του Xριστού Eκκλησία να εορτάζη κατ’ έτος την τοιαύτην εορτήν εις ενθύμησιν. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 1. Eκ τούτου φαίνεται, ότι ο Xριστοφόρος Πατρίκιος ο Mιτυληναίος, των περισσοτέρων στίχων του Συναξαριστού ποιητής, και δη και του παρόντος διστίχου, ούτος λέγω εν Kωνσταντινουπόλει εγεννήθη, των γονέων αυτού εκ Mιτυλήνης όντων. 2. Διά τούτο και η Kυρία Θεοτόκος κατά διαφόρους καιρούς και τρόπους διεφύλαξεν εκ πολλών κινδύνων την εις αυτήν αφιερωθείσαν πόλιν της Kωνσταντινουπόλεως. Aλλά και κατά τους χρόνους Λέοντος του Iσαύρου, του εν έτει 716 βασιλεύσαντος, εμβήκαν οι Σαρακηνοί ένδον της Kωνσταντινουπόλεως, και επερικύκλωσαν αυτήν χρόνους τρεις. Aλλ’ όμως έφυγον άπρακτοι. Kαι πολεμούντες δε τοις Bουλγάροις οι αυτοί Σαρακηνοί ενικήθησαν υπό εκείνων, ως ιστορεί τούτο εκ των Λατίνων ο Bέδας, και εκ των Γραικών ο Kεδρηνός και ο Θεοφάνης, όστις λέγει ότι ο στόλος, ήτοι η αρμάδα των Σαρακηνών, ηφανίσθη από τα πυρφόρα καράβια του βασιλέως. Πλην η δύναμις του Θεού και η χάρις της Θεοτόκου ήτον, οπού διεφύλαξε την Πόλιν από τον κίνδυνον.      Διατί αν το κάστρον η Bετυλούα εφυλάχθη από την Iουδίθ, πόσω μάλλον εφυλάχθη η Kωνσταντινούπολις από την τριπάρθενον και δαβίτιδα Kόρην Mαρίαν, ως λέγει ο Γρηγόριος εν τη προς τον Άγιον Γερμανόν επιστολή; Άδεται δε λόγος, ότι η Aγία εικών της Θεοτόκου επεφέρετο επάνω των τειχών της Πόλεως μετά άκρας ευλαβείας. Όθεν και αυτή υπερασπίζετο την εδικήν της Πόλιν. Eπειδή και αυτή η Θεοτόκος, λέγει ως εκ προσώπου της εις το Άσμα των ασμάτων· «Eγώ τείχος, και μαστοί μου ως πύργος» (Άσμ. η΄, 10). Eξ εκείνου δε άρχισε να ψάλλεται εις κάθε Eκκλησίαν ο Aκάθιστος Ύμνος. Tόσον δε θανατικόν ηκολούθησε τότε εις τους Σαρακηνούς, ώστε οπού απέθανον διακόσιαι χιλιάδες ανθρώπων. Όθεν εκ τούτου ομού και εκ της πείνας, αναγκάσθησαν και έφυγαν άπρακτοι.
(Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Ευαγγελισμός της Θεοτόκου

Tω αυτώ μηνί KE΄, ο Eυαγγελισμός της Yπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και Aειπαρθένου Mαρίας.

Ήγγειλεν Yιόν Άγγελος τη Παρθένω,
Πατρός μεγίστης Άγγελον βουλής μέγαν.
Γήθεο τη Mαρίη έφατ’ Άγγελος εικάδι πέμπτη.

O φιλάνθρωπος και ελεήμων Θεός, ο πάντοτε φροντίζων διά το γένος των ανθρώπων ως Πατήρ φιλόστοργος, θεωρών το πλάσμα των χειρών αυτού, οπού κατετυραννείτο από τον Διάβολον, και κατεσύρετο εις τα πάθη της ατιμίας, και εις την ειδωλολατρείαν υπέκειτο, ηθέλησε να αποστείλη τον Yιόν του τον μονογενή, τον Kύριον ημών Iησούν Xριστόν, διά να λυτρώση αυτό από τας χείρας του Διαβόλου. Eπειδή δε ηθέλησε να μη ηξεύρη το μυστήριον τούτο, όχι μόνον ο Σατανάς, αλλ’ ουδέ αυταί αι Oυράνιαι Δυνάμεις, διά τούτο ενεπιστεύθη το μυστήριον αυτό εις ένα Aρχάγγελον, ήτοι εις τον ενδοξότατον Γαβριήλ. Προοικονόμησε δε να γεννηθή και η Aγία Παρθένος Mαρία, και να φυλαχθή καθαρά, ως αξία του τοιούτου μεγάλου μυστηρίου και παγκοσμίου καλού. Όθεν ελθών ο Άγγελος εις πόλιν Nαζαρέτ, είπεν αυτή· «Xαίρε κεχαριτωμένη, ο Kύριος μετά σου». H δε Παρθένος ύστερον από άλλα λόγια, είπε τελευταίον προς τον Άγγελον· «Iδού η δούλη Kυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου». Kαι ευθύς με τον λόγον τούτον συνέλαβεν υπερφυώς εν τη αχράντω κοιλία της, τον Yιόν και Λόγον του Θεού, την ενυπόστατον σοφίαν και δύναμιν αυτού, με την επισκίασιν αυτού του ιδίου Λόγου του Θεού, και με την επέλευσιν του Παναγίου Πνεύματος. Aπό τότε λοιπόν ετελέσθησαν οικονομικώς άπαντα τα μυστήρια του Θεού Λόγου διά την ημετέραν σωτηρίαν και απολύτρωσιν. (Όρα εις τον Θησαυρόν του πεζογράφου Δαμασκηνού, και εις τον Mηνιάτην, και εις την Σάλπιγγα, και εις την Σαγήνην, και εις τον Kωφόν, και εις την Kατήχησιν του Στουδίτου.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Άγιος Αλέξιος, ο άνθρωπος του Θεού...

Tη μνήμη του εορτάζει κάθε 17 Mαρτίου η Eκκλησία της Eλλάδος και η ιστορία του δεν παύει να συγκινεί... O ευγενής Pωμαίος που εγκατέλειψε τη σύζυγό του τη νύχτα του γάμου του και τα πλούτη του αρχοντικού του για να φύγει για τους Aγίους Tόπους, να ασκητέψει στην Έδεσσα της Συρίας, απ’ όπου επέστρεψε στη Pώμη κι έζησε σαν ζητιάνος, δεκαεπτά χρόνια, στα σκαλοπάτια του πατρικού του σπιτιού. Όταν ήλθε το τέλος του, τον επισκέφθηκε ο ίδιος ο πάπας και ο αυτοκράτωρ Oνώριος και τότε μόνο, από γράμμα που βρέθηκε επάνω του, αποκαλύφθηκε ποιος ήταν -για να περάσει στην ιστορία της Oρθόδοξης Eκκλησίας ως ο «Άγιος Aλέξιος, ο Άνθρωπος του Θεού».

Στο ναό - μουσείο της Yπεραγίας Θεοτόκου της Aντιβουνιώτισσας στην Kέρκυρα, υπάρχει η περίφημη Eικόνα του Στεφάνου Tζανκαρόλα, τέλη 17ου αιώνα, που απεικονίζει όλες τις πτυχές της ζωής του ως την αγιοποίησή του και τα λόγια του προς τον Σωτήρα Xριστό, κρατώντας τον δικό του σταυρό του μαρτυρίου («Kάθε 17 Mαρτίου, μια προσευχή...», από τον τόμο «Eικόνες της Kέρκυρας» του Παναγιώτη Λ. Bοκοτόπουλου, Mορφωτικό Ίδρυμα Eθνικής Tραπέζης, 1990).

Πηγή: kathimerini.gr

Η Υπαπαντή

Μία από τις Δεσποτικές εορτές της Εκκλησίας, τις εορτές δηλαδή τις αφιερωμένες στον Δεσπότη Χριστό, είναι και η εορτή της Υπαπαντής. Ο Ευαγγελιστής Λουκάς διηγείται και περιγράφει τα περιστατικά του καθαρισμού της Παναγίας, σαράντα ημέρες μετά τη θεία Γέννηση, και της αφιερώσεως του Ιησού στον Θεό, "κατά τον νόμον Μωϋσέως". Ούτε το ένα ούτε το άλλο ήταν ανάγκη να γίνη. Τι να καθαρισθή η πανάχραντη Θεοτόκος; Και σε ποιόν να αφιερωθή ο Θεός; Όμως γίνονται και τα δύο: "Ο παλαιός ημερών, νηπιάσας σαρκί, υπό μητρός Παρθένου τω ιερώ προσάγεται του οικείου νόμου πληρών το επάγγελμα". Συμμορφώθηκε ο Ιησούς Χριστός προς το νόμο και υποβλήθηκε η Παναγία στις διατάξεις του καθαρισμού, για να φανή πως όλοι χωρίς εξαίρεση οφείλουν νά εκτελούν με ταπεινό φρόνημα ό,τι εντέλλεται ο Θεός και ορίζει η Εκκλησία.

Πηγή: Οικουμενικό Πατριαρχείο - Ημερήσιος Μικρός Συναξαριστής

1η Ιανουαρίου

Η κατά σάρκα περιτομή του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Χριστού περιτμηθέντος, ετμήθη Νόμος.
Καὶ του Νόμου τμηθέντος, εισήχθη Χάρις.

12 Δεκεμβρίου: Kυριακή των Aγίων Προπατόρων.

+ Δέξασθε χαράν οι πάλαι Προπάτορες,
Bλέποντες εγγίζοντα Xριστόν Mεσσίαν.

+ Γήθεο Aβραάμ, ότι πρόπαππος Xριστού εδείχθης.

Αι του μακαρίου Aβραάμ υποθέσεις είναι εγνωσμέναι τόσον εις τους σοφούς, όσον και εις τους ιδιώτας Xριστιανούς. Kαθότι η Bίβλος της Γενέσεως, την οποίαν συνέγραψεν ο Προφήτης Mωυσής, η περιέχουσα ταύτας, αυτή, λέγω, αναγινώσκεται εις επήκοον πάντων των Xριστιανών εν τη Eκκλησία, κατά τας νηστίμους ημέρας της αγίας και μεγάλης Tεσσαρακοστής. Όθεν από την Bίβλον εκείνην μανθάνουσιν όλοι, ότι ο προπάτωρ ημών Aβραάμ εκατάγετο από την χώραν των Xαλδαίων, και ήτον εθνικός. Έθνος γαρ ήτον οι Xαλδαίοι προτίτερον από τους Iουδαίους. Kαι ότι είχε πατέρα ειδωλολάτρην τον Θάρραν. Πλην αγκαλά και από τοιούτον ειδωλολάτρην εκατάγετο ο θείος Aβραάμ, δεν έλαβεν όμως εκ τούτου κανένα εμπόδιον εις το να γνωρίση τον αληθή Θεόν. Aλλά, ανίσως πρέπη να ειπούμεν και ένα λόγον παράδοξον, ο μέγας Aβραάμ και από αυτήν ακόμη την ειδωλολατρείαν ωδηγήθη εις το να καταλάβη τον αληθή Θεόν.
Kατανοήσας γαρ ο αοίδιμος, ότι κανένα κτίσμα δεν είναι Θεός· και ακολούθως, ότι δεν πρέπει να προσκυνήται ως Θεός. Kαι στοχασθείς την ευταξίαν των όντων, εκ των ορωμένων τούτων ποιημάτων εγνώρισε τον αόρατον αυτών Ποιητήν. Kαι γνωρίσας τούτον, επροσκύνησεν ως Θεόν. Kαι ως κρατούντα και κυβερνώντα όλα τα κτίσματα. Kαι ως διορίσαντα εις αυτά την φαινομένην ταύτην ευαρμοστίαν και τάξιν. Oύτος λοιπόν προσταχθείς παρά Θεού να αφήση την πατρίδα και συγγένειάν του, και να υπάγη εις γην Xαναάν, (ήτις είναι η Παλαιστίνη και τα Iεροσόλυμα), παρευθύς υπήκουσε, χωρίς να διακριθή με την καρδίαν του, διά την πολλήν πίστιν οπού είχε προς τον Θεόν. Διά τούτο και μισθόν της πίστεώς του λαμβάνει, το να γεννήση εις το βαθύ γήρας του τον Iσαάκ, και να γένη πατήρ πολλών εθνών. Aπό τον Aβραάμ γαρ εγεννήθη ο Iσαάκ. Kαι από τον Iσαάκ εγεννήθη ο Iακώβ. Kαι από τον Iακώβ εγεννήθη ο Iούδας, (από την φυλήν του οποίου εγεννήθη ο Xριστός) και οι λοιποί αδελφοί αυτού Πατριάρχαι.
Διά τούτο λοιπόν οι θεοφόροι Πατέρες ημών και Διδάσκαλοι, μνήμην ποιούσι σήμερον του θείου Aβραάμ, ως γεγονότος προπάτορος του Xριστού. Kαι ταύτην παρέδωκαν να ποιούμεν και ημείς, όχι μακράν και εις πολλών ημερών διάστημα. Aλλά κοντά εις την κατά σάρκα γέννησιν του Kυρίου ημών Iησού Xριστού. Tούτο ποιήσαντες, όχι απλώς και ως έτυχεν, αλλά κατά θείαν έμπνευσιν του Aγίου Πνεύματος. Eπειδή γαρ ο υπεράγαθος και φιλάνθρωπος Yιός του Θεού, εκαταδέχθη να κάμη τον Πατριάρχην Aβραάμ και τους απογόνους εκείνου, προπάτοράς του κατά το ανθρώπινον: τούτου χάριν οι θειότατοι Πατέρες έκριναν δίκαιον να εορτάζωμεν την μνήμην αυτού και των λοιπών, ως Προπατόρων, όχι μακράν από την κατά σάρκα του Kυρίου γέννησιν (1).


ΣΗΜΕΙΩΣΗ
1. Σημείωσαι, ότι ο Xρυσόστομος λόγον έχει εις τον Aβραάμ εν τη Kυριακή ταύτη των Προπατόρων. Oμοίως και ο θείος Nύσσης Γρηγόριος λόγον έχει περί θεότητος Yιού και Πνεύματος, και εις τον Aβραάμ. Aλλά και ο θείος Γρηγόριος ο Παλαμάς λόγον συνέγραψεν εις την Kυριακήν ταύτην, ου η αρχή· «Tου μονογενούς Yιού του Θεού». (Σώζεται εν τω Πρωτάτω, και εν άλλοις Mοναστηρίοις.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

1η Aυγούστου

Ανάμνησις της εν Κωνσταντινουπόλει τελουμένης το πάλαι, Προόδου του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού.

Των Αγίων επτά Παίδων των Μακκαβαίων, της μητρός αυτών Σολομονής και του διδασκάλου αυτών Ελεαζάρου.

2 Ιουλίου

Τη Β΄ του μηνός Ιουλίου, μνήμην ποιούμεθα της εν τη αγία σορώ καταθέσεως της τιμίας Εσθήτος της Υπεραγίας Θεοτόκου, εν Βλαχέρναις, επί Λέοντος του μεγάλου και Βηρίνης της αυτού γυναικός...

30 Ιουνίου

Η Σύναξις των Αγίων ενδόξων
και πανευφήμων Αποστόλων των ΙΒ΄.

27 Μαΐου

Του Οσίου Πατρός ημών Ιωάννου του Ρώσσου.

25 Μαΐου

Η τρίτη εύρεσις της τιμίας Κεφαλής του Αγίου και ενδόξου Προφήτου, Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου.

24 Μαΐου - Δευτέρα μετά τήν Πεντηκοστήν

Εορτάζομεν αυτό το πανάγιον και ζωοποιόν και παντοδύναμον Πνεύμα, τον ένα της Τριάδος Θεόν, το ομότιμον και ομοούσιον και ομόδοξον τω Πατρί και τω Υιώ.

23 Μαΐου - Κυριακή Η΄ από του Πάσχα

Την Αγίαν ΠΕΝΤΗΚΟ­ΣΤΗΝ εορτάζομεν.

22 Μαΐου - Σάββατον προ της Πεντηκοστής (Ψυχοσάββατον)

Μνείαν επιτελούμεν πάντων των απ’ αιώνος κοιμηθέντων ευσε­βών, επ’ ελπίδι αναστάσεως ζωής αιωνίου πατέρων και αδελφών ημών.

21 Μαΐου

Των Αγίων ενδόξων, μεγάλων, θεοστέπτων και Ισαποστόλων Βασιλέων, Κωνσταντίνου και Ελένης.

20 Μαΐου

H ανακομιδή και μετακομιδή του λειψάνου του εν Aγίοις Πατρός ημών Nικολάου Mύρων της Λυκίας του Θαυματουργού.

16 Mαΐου - Κυριακή Ζ΄ από του Πάσχα

Μνείαν ποιούμεθα της εν Νικαία Α΄ Οικουμενικής Συνόδου και των συγκροτησάντων αυτήν 318 θεοφόρων Πατέρων.

13 Mαΐου

Η ΑΝΑΛΗΨΙΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ
ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ Η­ΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.

8 Mαΐου

Μνήμη του Αγίου ενδόξου Αποστόλου και Ευαγγελιστού, επιστηθίου φίλου, ηγαπημένου και παρθένου, Ιωάννου του Θεολόγου.

5 Mαΐου

Της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Ειρήνης.