Άγιος Νικόλαος «εις Κοπάνους»

Φωτογραφία: Sarah Gian.

Η Αγάπη

Δεν είναι η Πίστη που καθησυχάζει, αλλά η Αγάπη.

Ζ. Μπερνανός, Διάλογοι Καρμηλιτισσών.

εκδ. Πόλις

Νηστεύω σημαίνει...

Νηστεύω σημαίνει δεν τρώω. Δεν τρώω προσπαθώντας να κατευθύνω την επιθυμία μου προς Εκείνον στον οποίο θα βρει το πλήρωμά της. Στο εν ου έστι χρεία. Ξέρουμε ότι αυτό δεν είναι εύκολο. Η επιθυμία μας δεν ορίζεται από μας τους ίδιους. Δεν είμαστε οι κύριοι της επιθυμίας μας. Δεν την κουμαντάρουμε εμείς. Δεν μπορώ με άλλα λόγια να πω "θα επιθυμήσω τώρα τον Θεό". Δεν είναι έλλογη απόφαση η επιθυμία. Είναι σχεδόν ανεξέλεγκτη. Οι χριστιανοί ωστόσο υποψιαζόμαστε, αν μη τι άλλο, ότι η επιθυμία μας πρέπει να στραφεί κατεξοχήν προς τον Θεό. Και επειδή αυτό δεν μπορούμε να το διαχειριστούμε αυτόματα και επειδή το μυαλό μας το εγκρίνει, στρεφόμαστε στην άσκηση. Και στη νηστεία. Παρότι η καρδιά μας δεν το θέλει, δεν το επιθυμεί - στην αρχή έστω. Καρδίας μη θελούσης, κατά τον άγιο Μακάριο. Και επιμένουμε. Η δική μας επιθυμία που είναι συνηθισμένη να μας σέρνει όπου θέλει, όχι πάντως προς τον Θεό, σιγά σιγά συμμορφώνεται με το να μην της γίνεται το χατήρι. Πολλοί σε αυτό βλέπουν μια μίζερη ζωή, αφού έτσι "προδίδουμε την επιθυμία μας, δεν την ακούμε που μας καλεί"... Γι' αυτό και οικτίρουν τους χριστιανούς "που δεν ξέρουν να ζουν". Το είπε και ο απόστολος σήμερα, "ὡς περικαθάρματα τοῦ κόσμου ἐγενήθημεν, πάντων περίψημα ἕως ἄρτι". Ας είναι... Αν ακολουθούμε τις επιθυμίες του κόσμου θα διαπιστώσουμε ό,τι διαπιστώνει όλος ο κόσμος, ότι η ανθρώπινη επιθυμία στο τέλος μαραίνεται, και τίποτα πλέον δεν θα επιθυμούμε. Έλλειψη επιθυμίας για οτιδήποτε. Αν στρέψουμε με την άσκηση την επιθυμία προς τον Θεό αυτή θα ανθίσει. Απαιτούνται όμως τουλάχιστον δυο πράγματα. Υπευθυνότητα εκ μέρους μας και τήρηση του νόμου της άσκησης και της νηστείας. Η άσκηση γίνεται εντός πλαισίου, εντός ορίων. Γιατί άνευ ορίων, η επιθυμία εξαχνώνεται, χάνεται. Καλή Σαρακοστή...

Γιώργος Μπάρλας

 

Σχίσματα δὲ...

«Αἱρέσεις μὲν τοὺς παντελῶς ἀπερρηγμένους, καὶ κατ' αὐτὴν τὴν πίστιν ἀπηλλοτριωμένους· σχίσματα δὲ τοὺς δι’ αἰτίας τινὰς ἐκκλησιαστικὰς καὶ ζητήματα ἰάσιμα πρὸς ἀλλήλους διενεχθέντας· παρασυναγωγὰς δὲ τὰς συνάξεις τὰς παρὰ τῶν ἀνυποτάκτων πρεσβυτέρων ἤ ἐπισκόπων καὶ παρὰ τῶν ἀπαιδεύτων λαῶν γινομένας»,

Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Ἀμφιλοχίῳ περὶ κανόνων 188, PG 32, 665Α.

Η φύση της αγάπης

«Με λίγα λόγια, καθένας, όπως είπα, ανάλογα με τη δύναμή του, φροντίστε να ενωθείτε μεταξύ σας. Γιατί όσο ενώνεται κανείς με τον πλησίον, τόσο περισσότερο ενώνεται με το Θεό. Θα σας πω ένα παράδειγμα από τους πατέρες, για να καταλάβετε καλά τη δύναμη που έχει αυτός ο λόγος. Ας υποθέσουμε ότι είναι ένας κύκλος πάνω στη γη, σαν ένα στρογγυλό χάραγμα γινωμένο με διαβήτη και έχοντας ένα κέντρο. Κέντρο ονομάζεται το μέσον του κύκλου. Προσέξτε τι εννοώ: Ας υποθέσουμε ότι αυτός ο κύκλος είναι όλος ο κόσμος. Το κεντρικό σημείο του κύκλον είναι ο Θεός, οι δε ευθείες γραμμές που ξεκινούν από τη περιφέρεια του κύκλου προς το κέντρο, οι δρόμοι, δηλαδή οι τρόποι ζωής των ανθρώπων. Εφόσον λοιπόν προχωρούν οι άγιοι προς το κέντρο, θέλοντας να πλησιάσουν το Θεό, ανάλογα με το πόσο προχωρούν, πλησιάζουν το Θεό και μεταξύ τους. Και όσο πλησιάζουν το Θεό, πλησιάζονται μεταξύ τους και όσο πλησιάζονται, πλησιάζουν το Θεό. Κατά τον ίδιο τρόπο εννοήστε και το χωρισμό. Γιατί όταν απομακρύνονται από το Θεό και γυρίζουν πίσω, προς τα έξω, είναι ολοφάνερο ότι, όσο βγαίνουν προς τα έξω και απομακρύνονται από  το Θεό, τόσο απομακρύνονται και μεταξύ τους, κι όσο απομακρύνονται μεταξύ τους, τόσο απομακρύνονται και από τον Θεό. Αυτή λοιπόν είναι η φύση της αγάπης».

Δωρόθεος, σ. 203

Πανολέθριον...

«Τὸ μὲν οὖν ἁμαρτῆσαι, ἀνθρώπινον ὑπάρχει· τὸ δὲ ἀπελπίσαι, σατανικὸν καὶ πανολέθριον».

Νείλου τοῦ Ἀσκητοῦ, Ξενοφώντι διακόνῳ 172, PG 79, 288B.

Η Παναγία ως ναός του Θεού

Σχόλιο στο Β΄ Ανάγνωσμα του Εσπερινού της γιορτής των Εισοδίων της Θεοτόκου: 3Βα 8:1-11.

Αν θα επιχειρούσε κανείς να περιγράψει με μια μόνον φράση τον ρόλο και τον σκοπό της Εκκλησίας, θα μπορούσε να πει ότι «Σκοπός της Εκκλησίας είναι να φανερώνει τον Θεό στον κόσμο». Και για να πετύχει τον σκοπό της αυτόν η Εκκλησία χρησιμοποιεί τη Θεολογία. Η Θεολογία, λοιπόν, εκφράζει την πίστη της Εκκλησίας με δύο τρόπους· είτε με τον λόγο είτε με εικόνες. Οι δυνατότητες όμως τόσο του λόγου όσο και των εικόνων, όταν επιχειρούν να φανερώσουν τον Θεό, είναι αναγκαστικά πολύ περιορισμένες, και γι’ αυτό, προκειμένου να κατανοήσει κανείς ορθά το περιεχόμενό τους, πρέπει η προσέγγισή τους να γίνεται με μεγάλη προσοχή και λαμβάνοντας κάθε φορά υπόψη τις απαραίτητες προϋποθέσεις. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα χρήσης εικόνων για την έκφραση της πίστης της Εκκλησίας είναι η γιορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου...

Μιλτιάδης Κωνσταντίνου

Τα Εισόδια της Υπεραγίας Θεοτόκου...

Γράφουν:

Γρηγόριος Παλαμάς:

http://eiskopanous.blogspot.com/2017/11/blog-post_22.html

Θωμάς Ανδρέου, Πρωτοσύγκελλος Ι. Μ. Ιωαννίνων:

http://eiskopanous.blogspot.com/2018/11/blog-post_5.html

Νικόλαος Καβάσιλας:

http://eiskopanous.blogspot.com/2018/11/blog-post_21.html

Αιμιλιανός Σιμωνοπετρίτης:

http://eiskopanous.blogspot.com/2018/11/blog-post_24.html

Νίκος Καρούζος:

http://eiskopanous.blogspot.com/2018/11/blog-post_56.html

Ο Νίκος Καζαντζάκης για τον Φιόντορ Ντοστογιέφσκι...

«Ποιόν σώζει ὁ Θεός; Μονάχα ὅποιον νιώθει μέσα του ταπεινοφροσύνη κι ἀγάπη· οἱ δυὸ τοῦτες φλόγες μποροῦν ν’ ἀνάψουν καὶ στὴν ψυχὴ ἀκόμα τοῦ ἄθεου καὶ τοῦ ἐγκληματία.

Νά ’σαι θερμὴ ψυχή, θερμὸ κορμί, νὰ τί εἶναι ἀπαραίτητο γιὰ νὰ σωθεῖς. Οἱ κρύοι, οἱ λογικοί, οἱ εὐτυχεῖς, ὅσοι ἔλυσαν τὰ προβλήματα καὶ δὲ νιώθουν πιὰ καμιὰ μέσα τους ταραχή, αὐτοὶ ἀδύνατο νὰ σωθοῦν».

[Ν. Καζαντζάκης, "Ρουσία" (1928)].