Η Οσία Μαρία η Αιγυπτία, υπόδειγμα μετανοίας

Γράφει ο π. Σέργιος Μαρνέλλος,
Δρ. Θεολογίας - εφημέριος Ι. Ν. Αγ. Αθανασίου (της Μητρόπολης)

Σεβαστοί πατέρες, αγαπητοί αδελφοί*,

Η πορεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, λίγο πριν την είσοδο του Ιησού Χριστού στα Ιεροσόλυμα και την εβδομάδα των Παθών κορυφώνεται σήμερα Πέμπτη Κυριακή των νηστειών, ημέρα αφιερωμένη σκόπιμα και σοφά στη μνήμη της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας. Η Εκκλησία στην πορεία προς το Πάσχα προβάλλει τη βιωματική μας συμμετοχή στη λατρεία και επιδιώκει την κατά Θεόν πρόοδό μας. Αυτήν την προοπτική εξυπηρετούν αρχικά οι τέσσερις πρώτες Κυριακές του Τριωδίου, δηλαδή του Τελώνου και του Φαρισαίου, του Ασώτου, της Απόκρεω και της Τυρινής, με τις οποίες γίνεται η μύηση και εισαγωγή σε ένα τρόπο ζωής που έχει ως κέντρο, την ταπείνωση, τη μετάνοια, την ζωντανή πίστη, την αγάπη και την υπακοή στο θέλημα του Θεού. Ακολούθως οι πέντε Κυριακές της Σαρακοστής, δηλαδή της Ορθοδοξίας, του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, της Σταυροπροσκυνήσεως, του Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος και της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας, προτάσσουν την πρακτική εφαρμογή του ανωτέρω τρόπου ζωής θέλοντας η Εκκλησία να καταδείξει ότι η διδασκαλία της δεν είναι όμορφα λόγια και θεωρίες ανεφάρμοστες αλλά γεγονός βιωματικό το οποίο γίνεται εφικτό. Έτσι από τη θεωρητική, θα λέγαμε, περί μετανοίας, διδασκαλία της παραβολής του ασώτου υιού στην αρχή του Τριωδίου περνάμε στο επίπεδο της βιωματικής μετάνοιας και συγκεκριμένα στο παράδειγμα της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας. «Υπόδειγμα μετανοίας, σε έχοντες πανοσία, Μαρία Χριστόν δυσώπει, εν τω καιρώ της Νηστείας, τούτο ημίν δωρηθήναι» (Εξαποστειλάριο) θα πει ο υμνωδός της Εκκλησίας παρουσιάζοντας περίτρανα το περιεχόμενο της ημέρας, της Πέμπτης Κυριακής των νηστειών.

Όταν αναφερόμαστε στους Αγίους της Εκκλησίας, προστρέχουμε στο βίο τους, στο συναξάριο τους, για να εντοπίσουμε και να διδαχθούμε τον τρόπο με τον οποίο οδηγήθηκαν χάριτι Θεού στη Θέωση.

Είναι αρκετά γνωστός ο βίος της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας, ωστόσο για να αντιληφθούμε καλύτερα  την σημασία του και τις διδαχές που απορρέουν από αυτόν, είναι καλό να τον επαναφέρουμε στη σκέψη μας με μια σύντομη αναφορά.

Το βίο της Οσίας μάς τον διέσωσε ο Όσιος Ζωσιμάς ο οποίος συναντήθηκε μαζί της και ακολούθως τον κατέγραψε ο Άγιος Σωφρόνιος, Πατριάρχης Ιεροσολύμων. Η Οσία Μαρία γεννήθηκε στην Αίγυπτο στα 520 μ.Χ. και πολύ νωρίς σε ηλικία δώδεκα ετών εγκατέλειψε τους γονείς της, για να ζήσει στην πόλη της Αλεξάνδρειας όπου επί 17 έτη έζησε ασώτως ως πόρνη υποταγμένη ολοκληρωτικά στην αμαρτία. Η περιέργεια για το επικείμενο γεγονός της ύψωσης του Τιμίου Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου την οδήγησε στα Ιεροσόλυμα μαζί με άλλους προσκυνητές, όπου, όπως χαρακτηριστικά γράφει ο βίος της, «εδόθη εις παν είδος ακολασίας και ατοπημάτων, και πολλούς έσυρεν εις της απωλείας τον βυθόν».

Την ημέρα της ύψωσης μαζί με πλήθος άλλων προσκυνητών πορεύθηκε προς το ναό της Αναστάσεως και επιχείρησε να εισέλθει σε αυτόν επί τέσσερις φορές αλλά κάποια δύναμη δεν της το επέτρεπε˙ αντιθέτως ο υπόλοιπος λαός έμπαινε ακωλύτως στην Εκκλησία. Το γεγονός αυτό την συγκλόνισε, την έκανε να συναισθανθεί την αμαρτωλότητά της και αποφάσισε να μετανοήσει, να μεταβάλει τη ζωή της. Μάλιστα επικαλέστηκε την Παναγία, ζητώντας της να της δώσει τη δυνατότητα να προσκυνήσει το Ξύλο του Σταυρού, καθώς μέσα της γεννήθηκε και στερεώθηκε η απόφαση να αλλάξει ζωή και να απομακρυνθεί από την αμαρτία. Η μετάνοιά της αυτή ήρε το αόρατο τείχος που δεν της επέτρεπε την είσοδο στην Εκκλησία και έτσι κατόρθωσε να προσκυνήσει το Τίμιο Ξύλο. Την ίδια ημέρα αναχώρησε από την Ιερουσαλήμ, πορεύθηκε προς τον Ιορδάνη τον οποίο διάβηκε και κατέληξε στα ενδότερα της ερήμου, όπου έζησε μόνη επί σαράντα επτά χρόνια μια ιδιαίτερα σκληρή και ασκητική  ζωή «υπέρ άνθρωπον», όπως διαβάζουμε στο βίο της, προσευχόμενη στο Θεό.

Στα τέλη της ζωής της συνάντησε τον Όσιο Ζωσιμά, ο οποίος είχε εξέλθη από τη Μονή του στην έρημο στα πλαίσια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής προκειμένου να επιδοθεί σε μεγαλύτερη άσκηση. Η Οσία Μαρία ανταποκρίθηκε στις παρακλήσεις του ερημίτη και του διηγήθηκε το βίο της με ειλικρίνεια. Παράλληλα τον παρακάλεσε να επανέλθει με τα Άχραντα μυστήρια για να κοινωνήσει, όπως και συνέβη το επόμενο έτος κατά την ημέρα της Μεγάλης Πέμπτης. Όταν ο Αββάς Ζωσιμάς επανήλθε το επόμενο έτος την βρήκε νεκρή και πλησίον της υπήρχαν γράμματα τα οποία έγραφαν «Αββά Ζωσιμά, θάψον ώδε το σώμα της αθλίας Μαρίας. Απέθανον την αυτήν ημέραν, καθ’ ήν εκοινώνησα των αχράντων Μυστηρίων. Εύχου υπέρ εμού».

Ο συνταρακτικός βίος της Αγίας Μαρίας, που δόθηκε εδώ περιληπτικά, συναρπάζει, συγκινεί και παραδειγματίζει τους πιστούς. Παρά το γεγονός ότι η μνήμη της Οσίας τελείται την 1^η Απριλίου, η Εκκλησία αντιλαμβανόμενη το μέγεθος της ωφέλειας που μπορεί να προκαλέσει ο βίος της, επαναλαμβάνει την εορτή και την περιβάλλει με τη λαμπρότητα της πέμπτης Κυριακής των νηστειών εγγίζοντας το τέλος της Τεσσαρακοστής «προς διέγερσιν των ραθύμων και αμαρτωλών εις μετάνοιαν, εχόντων υπόδειγμα την εορταζομένην Αγίαν» όπως αναφέρει και το απόσπασμα του Τριωδίου.

Πώς όμως μιλάει στις ψυχές μας η Οσία, τι μπορεί να αποκομίσει κανείς για την αμαρτία, τη ζωή και τη μετάνοια;

Πρώτα απ’ όλα καταδεικνύεται ότι οι Άγιοι της Εκκλησίας μας δεν είναι υπεράνθρωποι τους οποίους δεν αγγίζει η αμαρτία, δεν είναι αναμάρτητοι αλλά ήταν ακριβώς όπως και εμείς, με σφάλματα, αδυναμίες και πάθη που θέτουν προσκόμματα στη σχέση μας με το Θεό από τον οποίο απομακρυνόμαστε. Συνεπώς, η αμαρτία δεν είναι άλλο από την απομάκρυνση του ανθρώπου από το Θεό η οποία προκύπτει από πράξεις, λόγους, επιθυμίες και άλλα πολλά που καταστρέφουν την υική σχέση του ανθρώπου προς τον Θεό. Έτσι ο άνθρωπος αποδημεί «εις χώραν μακράν»[1] του Οίκου του Πατρός, για να θυμηθούμε την παραβολή του Ασώτου. Αυτά τα προσκόμματα οι Άγιοι κατόρθωσαν να τα παραμερίσουν και να ανακαινίσουν τον εαυτό τους δια της μετανοίας, ώστε να απολαμβάνουν τη θέα του Θεού.

Κατά τον απόστολο Παύλο ο άνθρωπος είναι ναός του Αγίου Πνεύματος. Στην Α΄ προς Κορινθίους επιστολή του λέγει: «Οὐκ οἴδατε ὅτι ναὸς Θεοῦ ἐστε καὶ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ οἰκεῖ ἐν ὑμῖν; εἴ τις τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ φθείρει, φθερεῖ τοῦτον ὁ Θεός· ὁ γὰρ ναὸς τοῦ Θεοῦ ἅγιός ἐστιν, οἵτινές ἐστε ὑμεῖς»[2]. Συνεπώς ο κάθε άνθρωπος έχει την ευθύνη να διατηρεί σε καλή ψυχοσωματική κατάσταση την ύπαρξή του, ώστε να μην καταστρέφεται δια της αμαρτίας. Όμως κι αν πολλές φορές ο ναός του Αγίου Πνεύματος, δηλαδή ο άνθρωπος, φθείρεται και αποκτά ρωγμές δια της αμαρτίας, η μετάνοια ανακαινίζει και αναστηλώνει την ανθρώπινη ύπαρξη καθιστώντας την ικανή να αποτελέσει κατοικητήριο του Θεού.

Η χάρις του Θεού, η μεγαλοθυμία και φιλανθρωπία του είναι μεγέθη απεριόριστα, ώστε να μην υπάρχει αμάρτημα το οποίο να μην υποχωρεί στη δύναμη της μετάνοιας. Δεν υπάρχουν θανάσιμα αμαρτήματα, δηλαδή ασυγχώρητα, η αγάπη και φιλανθρωπία του Θεού δεν υπόκεινται σε ανθρώπινους περιορισμούς. Ο Θεός είναι ανοικτός σε όλους: «Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς. ἄρατε τὸν ζυγόν μου ἐφ' ὑμᾶς καὶ μάθετε ἀπ' ἐμοῦ, ὅτι πρᾷός εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ, καὶ εὑρήσετε ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν»[3]. Και είναι αυτός που ανοίγει τις πύλες της μετανοίας στις καρδιές των ανθρώπων αρκεί να το θέλουν, όπως συνέβη και με τη Αγία Μαρία με αφορμή την προσκύνηση του Τιμίου Ξύλου. Έτσι ο Θεός προσδοκά την επιστροφή και δια του πελάγους φιλευσπλαχνίας του ελεεί και θεραπεύει κάθε άνθρωπο, ό,τι κι αν έχει πράξει.  Πως μπορεί να περιοριστεί η απέραντη αγάπη του Θεού, η οποία, για να σώσει τον απολωλότα άνθρωπο, έφτασε στο να σαρκωθεί, να πάθει, να σταυρωθεί και να αναστηθεί ο Υιός και Λόγος του Θεού[4]. Γι’ αυτό, όπως διαβεβαιώνει ο Χριστός «γίνεται χαρὰ ἐνώπιον τῶν ἀγγέλων τοῦ Θεοῦ ἐπὶ ἑνὶ ἁμαρτωλῷ μετανοοῦντι»[5].

Η μετάνοια της Οσίας Μαρίας, δηλαδή η μεταστροφή του νου, η επιστροφή στο Θεό, είναι ολοκληρωτική, γιατί πραγματικά μετανοημένος είναι εκείνος που δεν επαναλαμβάνει τα ίδια, αφήνει πίσω του τον παλαιό άνθρωπο και ενδύεται το νέο επιστρέφοντας στον οίκο του πατρός. Έτσι διατηρώντας πνευματική διαύγεια απέχει και απομακρύνεται από τα έργα της αμαρτίας, ώστε να μην πέσει και πάλι σε αυτά. Θα λέγαμε ότι η μετάνοια κατ’ αυτό τον τρόπο οφείλει να είναι μια διαρκής κατάσταση και η ανάμνηση της αμαρτίας πρέπει να παραμένει και μετά τη μετάνοια.

Ασφαλώς, όμως, όσες φορές και να πέσει κανείς άλλες τόσες πρέπει να ξανασηκωθεί. Όπως λέγει παραστατικά ο Ιερός Χρυσόστομος «όσες φορές κι αν πέσεις στην αγορά, τόσες φορές και σηκώνεσαι. Κατά τον ίδιο τρόπο, όσες φορές κι αν αμαρτήσεις, μετανόησε για την αμαρτία σου»[6]. Αυτό σημαίνει αφενός να μην αμελεί κανείς την μετάνοια, με την δικαιολογία ότι θα ξαναπέσει και αφετέρου ότι δεν πρέπει κανείς να οδηγείται στην απόγνωση και στην απελπισία. Μιλώντας ο Ιησούς στους μαθητές του τούς προέτρεπε: «αν ο αδελφός σου κάνει κακό, επιτήμησέ τον, κι αν μετανοήσει συγχώρησέ τον. Αν σου κάνει κακό πολλές φορές την ημέρα κι έρθει άλλες τόσες και σου πει “μετανοώ”, να το συγχωρέσεις». Κατά τον ίδιο τρόπο ο Θεός δίδει πάντα τη συγχώρηση στους μετανοημένους.

Δεν πρέπει να αδιαφορούμε για τη μετάνοιά μας καθώς αυτή είναι δυνατή μόνο στην παρούσα ζωή. Μετά θάνατον δεν έχει θέση καθώς είναι αποτέλεσμα της ελεύθερης βούλησης του ανθρώπου να είναι μαζί με το Χριστό στη Βασιλεία του. Είναι η επιθυμία την οποία εξέφρασε ο εκ δεξιών μετανοημένος ληστής, ο οποίος στις τελευταίες του στιγμές ψέλλιζε «μνήσθητι μου Κύριε, όταν έλθης εν τη Βασιλεία σου». Ο χρόνος της μετανοίας λοιπόν είναι σημαντικός, κάθε στιγμή είναι ευκαιρία επιστροφής. Δεν πρέπει να αναβάλουμε και να αμελούμε την αλλαγή της ζωής μας, αλλά παλλόμενοι από θείο έρωτα, όπως οι Άγιοι, να επιθυμούμε τη ριζική μας μεταβολή και μεταμόρφωση με έργα εφάμιλλα με λόγια καθώς η μετάνοια δεν είναι μια διανοητική διεργασία αλλά συνοδεύεται και από την πράξη. Όπως ακριβώς έπραξε η Οσία Μαρία όταν κυριεύθηκε από θείο πόθο να προσκυνήσει τον Τίμιο Σταυρό, καθώς ψάλλουμε στο Μεγάλο κανόνα «Ασυγκρίτω έρωτι πανόλβιε, Ξύλον ποθήσασα, προσκυνήσαι της ζωής, ηξίωσαι του πόθου»[7] και ακολούθως άλλαξε ριζικά το βίο της.

          Η αληθινή μετάνοια, σημαίνει αλλαγή πορείας και πραγματοποίηση έργων μετανοίας τα οποία αποφέρουν πολλούς καρπούς και έτσι αποκτά κανείς παρρησία ενώπιον του Θεού. Δηλαδή δεν αρκεί να μην πράττει κανείς πλέον το κακό. Διαφορετικά οι όποιες προσευχές και τα θυμιάματα είναι ανώφελα και μάταια,  όπως χαρακτηριστικά έλεγε ο Θεός καλώντας τον Ισραήλ σε μεταμέλεια δια μέσω του προφήτου Ησαΐα: «Τι μου χρειάζονται οι πολυάριθμες θυσίες σας;… Πάψτε να μου προσφέρετε ανώφελες θυσίες˙ μ’ αηδιάζει το θυμίαμα. Όταν υψώνετε τα χέρια σας, κλείνω τα μάτια μου να μη σας βλέπω. Κί όταν απανωτές λέτε τις προσευχές σας, εγώ δεν τις ακούω… Λουστείτε κι εξαγνιστείτε, να μην βλέπουν τα μάτια μου τις πονηρές σας πράξεις˙ πάψτε να κάνετε το κακό. Μάθετε το καλό να κάνετε, τη δικαιοσύνη επιδιώξτε, τον καταπιεσμένο βοηθήστε˙ το δίκιο αποδώστε στο ορφανό, υποστηρίξτε την υπόθεση της χήρας»[8]. Αυτό προέτρεπε ο Ιωάννης ο Πρόδρομος λέγοντας «ποιήσατε ουν καρπούς αξίους της μετανοίας»[9]. Ο Ιερός Χρυσόστομος χρησιμοποιεί μια παραστατική εικόνα για να γίνει εύκολα κατανοητός: «για να γίνουμε υγιείς δεν αρκεί να αφαιρέσουμε το βέλος, πρέπει να τοποθετήσουμε και φάρμακα στο τραύμα»[10].

          Σε αυτή την προοπτική η Οσία Μαρία δεν έμεινε μόνο στην απόφαση αλλαγής ζωής αλλά για να γιατρέψει τις πληγές της επέλεξε ως δρόμο μετανοίας τον αναχωρητικό βίο, την υπέρμετρη άσκηση, τη φλογερή προσευχή και τη φυγή στην έρημο προς συνάντηση με το Θεό.

Οι δρόμοι της μετάνοιας είναι αμέτρητοι έτσι ώστε να μην είμαστε ράθυμοι, διστακτικοί, αναποφάσιστοι, όλο προφάσεις. Δεν μπορούν όλοι να γίνουν ασκητές και ερημίτες, για τον καθένα όμως από εμάς υπάρχει η κατάλληλη πορεία προς τη σωτηρία. Ο Ιερός Χρυσόστομος τονίζει ανάμεσα σε άλλους πέντε δρόμους σωτηρίας[11]: α) την αυτοκαταδίκη και ομολογία των αμαρτιών, β) τη συγχωρητικότητα και αγάπη προς τους αδελφούς μας, γ) το πένθος και τα δάκρυα για τις αμαρτίες μας, γ) την ταπεινοφροσύνη, δ) την ελεημοσύνη και ε) τη θερμή προσευχή. Αυτό δεν σημαίνει ότι η μετάνοια εξαντλείται σε ορισμένες αντικειμενικές βελτιώσεις της συμπεριφοράς, σε τύπους και σχήματα εξωτερικά, αλλά αναφέρεται σε μια βαθύτερη και καθολικότερη αλλαγή του ανθρώπου. Δεν είναι μια παροδική συντριβή από τη συναίσθηση διαπράξεως κάποιας αμαρτίας, αλλά μια μόνιμη πνευματική κατάσταση, που σημαίνει συνεχή διάθεση για ανόρθωση, θεραπεία και ανάληψη του πνευματικού αγώνα, που ουσιαστικά είναι η σταθερή κατεύθυνση και προσέγγιση του ανθρώπου προς το Θεό.

Για να φτάσει κανείς στη μετάνοια, είναι απαραίτητο να έχει αυτογνωσία, να ασκεί την αυτοκριτική, να έχει συναίσθηση της ύπαρξής του, των πράξεων του, της αμαρτωλότητάς του, να είναι ευαίσθητος στις κλήσεις της συνειδήσεώς του και προ πάντων να θέλει και να επιθυμεί πραγματικά να είναι κοινωνός και φίλος του Θεού

Συνεπώς, δεν θα πρέπει να να αναβάλλουμε συνεχώς και να αδιαφορούμε για τη μετάνοιά μας, η οποία μας απομακρύνει από το Θεό, αλλά θα πρέπει να προσφεύγουμε στο ιατρείο των ψυχών, την εξομολόγηση. Με αυτό τον τρόπο λαμβάνουμε συγχώρεση από το Θεό καθώς ομολογούμε τις αμαρτίες μας στο χωνευτήρι της εξομολόγησης και παράλληλα παίρνουμε τα κατάλληλα φάρμακα μετανοίας με τη βοήθεια ενός καλού ιατρού, ενός πνευματικού.  

          Είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε την έντονη επιθυμία της Οσίας Μαρίας να κοινωνήσει των αχράντων μυστηρίων, η οποία επισφραγίστηκε ευθύς την ίδια ημέρα που μετέλαβε με την έξοδό της από την παρούσα στην αιώνια ζωή. Όταν έχει εγκατασταθεί στις ψυχές και στη ζωή μας η μετάνοια τότε δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο για τη συμμετοχή μας στο δείπνο της Βασιλείας του Θεού, στο οποίο είμαστε όλοι προσκεκλημένοι. Όμως συνεχώς βρίσκουμε προσκόμματα, υποχρεώσεις, άλλες προτεραιότητες, αρνούμενοι να συμμετάσχουμε στο γεγονός της Εκκλησίας, στο μυστήριο των μυστηρίων, στη μετάληψη του σώματος και του αίματος του Χριστού.

                   Σεβαστοί Πατέρες, αγαπητοί αδελφοί

Η Αγία Μαρία έρχεται να επιβεβαιώσει το λόγο του Χριστού πως «πόρνες και τελώνες θα εισέλθουν… στη Βασιλεία των ουρανών»[12], δηλαδή μετανοημένοι αμαρτωλοί. Σήμερα Πέμπτη Κυριακή των νηστειών ο βίος της Οσίας Μαρίας προβάλλεται ως κάλεσμα σε μετάνοια και ως πρόσκληση επιστροφής στους κόλπους του Πατρός στην πορεία προς το Πάθος και την Ανάσταση του Χριστού. Ας ακολουθήσουμε στην πράξη το φωτεινό της παράδειγμα, γινόμενοι μιμητές αγίων. Αμην

[1] Λουκ. 15, 13.

[2] Α΄ Κορ. 3, 16-17.

[3] Ματθ. 11, 28-29.

[4] Ματθ. 18, 11.

[5] Λουκ. 15, 10

[6] Βενέδικτου Ιερομονάχου, Χρυσοστομικός Άμβων Στ΄ (Μετάνοια, Εξομολόγησις, Νηστεία, Θεία Κοινωνία), εκδ. Συνοδία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου, Νέα Σκήτη Αγίου Όρους 2009, σ. 126.

[7] Δ΄ ωδή.

[8] Ησ.11-17.

[9] Λουκ. 3,8.

[10] Βενέδικτου Ιερομονάχου, Χρυσοστομικός Άμβων Στ΄…, όπ. π., σ. 38.

[11] Βλ. Γρηγορίου Ιερομονάχου, Το μυστήριον της μετανοίας, Ιερόν Κουτλουμουσιανόν Κελλίον Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, Άγιον Όρος 2004, σ. 30-31.

[12] Ματθ. 21, 31.

*Ομιλία Κατανυκτικού Εσπερινού Πέμπτης Κυριακής των νηστειών (10-4-2011)

---

Ο Ακάθιστος Ύμνος

Του Ι. Φουντούλη

Στην επίσημη λειτουργική γλώσσα η ακολουθία αυτή ονομάζεται «Ακάθιστος Ύμνος» ή μονολεκτικά «Ακάθιστος» από την ορθία στάση, που τηρούσαν οι πιστοί καθ’ όλη τη διάρκεια της ψαλμωδίας της. Έτσι και με τα λόγια και με τη στάση του σώματος εκφράζεται η τιμή, η ιδιαίτερη ευλάβεια, η ευχαριστία προς εκείνη, προς την οποία απευθύνουμε τους χαιρετισμούς μας...

Διαβάστε τη συνέχεια του κειμένου για τον Ακάθιστο Ύμνο, πατώντας στον παρακάτω σύνδεσμο:

http://www.apostoliki-diakonia.gr/gr_main/catehism/theologia_zoi/themata.asp?cat=afier&contents=contents_MegaliSarakosti.asp&main=kat007&file=2.8.3.htm

Η Πόλη φανερώνει την Ελλάδα

Tου Nίκου Γ. Ξυδάκη

Κάποτε στην Πόλη του ενός εκατομμυρίου κατοίκων οι διακόσιες χιλιάδες ήσαν Ρωμιοί Ορθόδοξοι, Ελληνες. Παρέμειναν πολλοί και δραστήριοι και στον 20ό αιώνα. Σήμερα στην Πόλη των 16-18 εκατομμυρίων, οι Ρωμιοί είναι τρεις χιλιάδες. Ωστόσο υπάρχουν ακόμη, λίγοι πια, ελάχιστοι, αλλά πάντα δραστήριοι, ιστορικοί, απόγονοι γένους παλαιότατου. Η φωτιά παραμένει αναμμένη στο Ζωγράφειο Λύκειο, στη Μεγάλη του Γένους Σχολή, στο Ζάππειο Παρθεναγωγείο, στα φιλόδοξα κτίσματα του ύστερου 19ου αιώνα της ακμής, εκεί όπου ακόμη διδάσκονται Ελληνες φιλόσοφοι και ποιητές, από φλογερούς δασκάλους. Ενας τέτοιος Ελληνας δάσκαλος, ο Γιάννης Δερμιντζόγλου, διευθυντής του ιστορικού Ζωγραφείου, επικουρούμενος από τη Μακεδονίτισσα σύζυγό του, Ασπα Χασιώτη, φιλόλογο εκπαιδευτικό στη Θεσσαλονίκη, πάτησε πάνω στον ζείδωρο Παπαδιαμάντη και προκάλεσε μια συναρπαστική ένωση Ελλαδιτών και Ρωμιών εφήβων, ζωντάνεψε αίθουσες και εκκλησιές, πυρπόλησε καρδιές και σκέψεις.

Ένα μαθητικό συνέδριο για τον Παπαδιαμάντη, εκατό συν ένα χρόνια από το θάνατό του, ήταν η αφορμή για μια πνευματική εμπειρία που θα μείνει αξέχαστη στα παιδιά και στους μεγάλους που συμμετείχαν. Οι έφηβοι, λίγο πριν από τη μέγγενη των Πανελλαδικών, έμαθαν να βουτάνε στη λογοτεχνία και να δουλεύουν συλλογικά· άγγιξαν την Ιστορία με τα χέρια τους, την είδαν μπρος στα μάτια τους. Είδαν να ζωντανεύει η φόνισσα Φραγκογιαννού μες στην Παναγία των Βλαχερνών απ’ τη φωνή της Νένας Μεντή, άκουσαν Παπαδιαμάντη από το στόμα του Πατριάρχη λίγο μετά την ακολουθία των Χαιρετισμών, διάβασαν Παπαδιαμάντη στην ιστορική Παναγιά των Μογγόλων, στην επιβλητική Αγία Τριάδα, στην Παναγία του Σταυροδρομίου. Μπήκαν στον Ταξιάρχη στο Μέγα Ρεύμα, έψαλαν Υπερμάχω και γέμισαν με τα νιάτα τους τον ναό, πρώτη φορά ύστερα από πολλές δεκαετίες.

Θα τη θυμούνται την Πόλη τα παιδιά, ζυμωμένη με τον Δερβίση και την Αγι-Αναστασιά του Παπαδιαμάντη, Πόλη μυρολογημένη και τραγουδισμένη από τον Θωμά Κοροβίνη, διαβασμένη από τη Ζυράννα Ζατέλη και τον Κώστα Ακρίβο, θα τη θυμούνται πλεγμένη με φιλικούς οικείους συγγραφείς, με προσφιλείς δασκάλους, με τη βαθιά θεολογική σκέψη του π. Ευάγγελου Γκανά, Πόλη τραγουδισμένη από «την ακορντιόν» του φλογερού Γιάννη, την ίδια ακορντιόν που φέρνει κάλαντα παρηγοριάς στα γηροκομεία των Ρωμιών.

Η Πόλη, τεράστια, επιβλητική, με αυτοκρατορικό μεγαλείο. Αλλαγμένη πολύ από την προ δεκαπενταετίας επίσκεψη: χωρίς ένοπλους στους δρόμους, χωρίς πολλά γιγαντοπανώ με Ατατούρκ, με πλήρως εκδυτικισμένη και εμπορική την πλημμυρισμένη Ιστικλάλ, με μυριάδες νέους ανθρώπους να κατακλύζουν την πόλη και να δείχνουν το δημογραφικό σφρίγος της Τουρκίας, με πλήθος μαντίλες στις λαϊκές γειτονιές να δείχνουν τον ιδιότυπο νεοϊσλαμισμό της εποχής Ερντογάν. Τα εμπορικά κέντρα και τα καταστήματα ειδών πολυτελείας ξεχειλίζουν στα ακριβά προάστια. Καγιέν, Μερτσέντες, κλαμπ τεράστια στα παράλια του Κεράτιου και του Βοσπόρου, κλαμπ πριβέ με τριπλή πόρτα για τους νέους υπερπλούσιους. Η Τουρκία ζει το τραπεζικό της όνειρο, πιθανότατα φούσκα, αλλά ο μισθός νέου μηχανολόγου δεν ξεπερνά τα 250 ευρώ. Η δίκη του πρώην προέδρου δικτάτορα Εβρέν επίκειται. Οι Κούρδοι διαδηλώνουν στο κέντρο, και από τα αχανή slum της περιφέρειας ξεχύνονται και σπάνε όλα τα στέγαστρα συγκοινωνιών, πετροβολούν τα πούλμαν στον αυτοκινητόδρομο.

Και η Ελλάδα ιδωμένη από τους λόφους της Πόλης: οδυνηρή ασπαίρουσα οντότητα πίσω απ’ τα σύννεφα. Τη βλέπουν καθαρά οι πολλοί πια Ελληνες που κάνουν μεταπτυχιακά στο Πανεπιστήμιο Βοσπόρου, το πρώην Ροβέρτειο Κολέγιο, και στ’ άλλα πανεπιστήμια της Πόλης· τα λόγια τους, δυναμικά και με τη διαύγεια της απόστασης, μας προσφέρουν μια άλλη θέαση του υποφέροντος ελληνισμού. Τη βλέπει ολοκάθαρα την Ελλάδα, σε ιστορική προοπτική και με γεωπολιτικό βάθος, ο Ρωμιός κύριος Αρης, ο φλογερός Ελληνας, τη βλέπει σαν αλυσίδα λαθών, υποχωρήσεων, υποτέλειας, ατολμίας, επαρχιωτισμού, ο λόγος του διαφωτίζει και εγκαρδιώνει. Μας τη φανερώνουν άλλη την Ελλάδα, τα πάθη της, τη δυναμική της, οι συνομιλίες εκεί, σε μια αρχαία και σφύζουσα μητρόπολη, με ελληνικές επιγραφές μισοσβησμένες στα σοκάκια.

Φανερώνεται έτσι η Ελλάδα στο βραχύ μέλλον: για να υπάρξει, χρειαζόμαστε επειγόντως πειθαρχία. Αυτοπειθαρχία, αυτοέλεγχο, στοχοπροσήλωση, εστίαση της ζωτικότητας. Το δαιμόνιο μόνο του δεν αρκεί, μπορεί και να καταστρέφει. Μόνο δαμάζοντας το δαιμόνιο και πειθαρχώντας τους εαυτούς, θα κερδίσουμε αυτογνωσία και σχέδιο, θα έχουμε θέση στον αναδυόμενο κόσμο.

Ο Καθαγιασμός του Αγίου Μύρου

Του δημοσιογράφου Νίκου Παπαχρήστου

Πρόσκληση στους πιστούς να παραστούν στην τελετή Καθαγιασμού του Αγίου Μύρου που θα πραγματοποιηθεί τη Μεγάλη Εβδομάδα στην Ιερή Καθέδρα της Πρωτοθρόνου Εκκλησίας της Ορθοδοξίας, στο σεπτό και μαρτυρικό Φανάρι, απευθύνει με εγκύκλιο προς τις Ιερές Μητροπόλεις του Θρόνου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.

«Ο εξαγγελλόμενος καθαγιασμός αποτελεί ιδιαιτέραν ευλογίαν δι’ ημάς τους επιτελούντας αυτόν, αλλά και δια πάντας τους παρισταμένους και συμμετέχοντας, νεμόμενον δε το Άγιον Μύρον εις τας ανά την οικουμένην ορθοδόξους Εκκλησίας, καθίσταται αδιάλειπτος πηγή αγιασμού, «ένδυμα αφθαρσίας και σφραγίδα τελειοποιόν εκτυπούσα τοις το θείον Λουτρόν δεχομένοις την αγίαν ονομασίαν του Πατρός και του μονογενούς Υιού και του Αγίου Πνεύματος», τονίζεται στην εγκύκλιο του Προκαθημένου της Ορθοδοξίας.

Υπενθυμίζεται ότι η τελετή του Αγίου Μύρου πραγματοποιείται περίπου κάθε δέκα χρόνια. Τελευταία φορά ήταν το 2002. Είναι η τρίτη φορά που πραγματοποιείται επί Πατριαρχείας Βαρθολομαίου.

Στην Ευαγγελίστρια, στα Άνω Πεδινά

Του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου χτες και πανηγύριζε η Μονή Ευαγγελίστριας στα Άνω Πεδινά Ζαγορίου.

Το απόγευμα του Σαββάτου τελέστηκε Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός, προεξάρχοντος του Ιεροκήρυκα της Ι. Μ. Ιωαννίνων Αρχιμ. Χρυσοστόμου, χτες το πρωί τελέστηκε η Θεία Λειτουργία και το απόγευμα ο Εσπερινός με την Παράκληση στην Παναγία.

Η προσέλευση του κόσμου ήταν μεγάλη τόσο την παραμονή της εορτής όσο και την κυριώνυμο ημέρα. Τους προσκυνητές υποδέχτκε η μοναχή Ευφημία, που με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ιωαννίνων βρίσκεται στη Μονή τα τελευταία δύο χρόνια, συνεχίζοντας τη μακρά μοναστική παράδοση της Ευαγγελίστριας.

Η Μονή βρίσκεται στην είσοδο του χωριού Άνω Πεδινά (Άνω Σουδενά), στους πρόποδες του Κάτω Μαχαλά.

Το καθολικό της, τρουλαία βασιλική με νάρθηκα και ανατολικά 3 αψίδες ανηγέρθη, σύμφωνα με επιγραφή, το 1793. Ιστορήθηκε το 1809 με δωρεά του Χριστόδουλου Μαρίνου και της συζύγου του. Ο δωρητής αυτός εικονίζεται στο ναό δίπλα από τη σχετική επιγραφή. Το τείχος της μονής χτίστηκε το 1783 ή το 1786. τα τέμπλο, ο επισκοπικός θρόνος και ο άμβωνας είναι ξυλόγλυπτα. Το κεντρικό τμήμα του τέμπλου και ο άμβωνας είναι επιχρυσωμένα. Αξιόλογες εικόνες του 18ου αι. υπάρχουν στη Μονή: Χριστός Παντοκράτωρ (1795), Κοίμηση της Θεοτόκου (1810), του ζωγράφου Λαζάρου και του ανεψιού του κ.λ.π Στο αριστερό κλίτος του κυρίως ναού και σε μικρό εσωτερικό τρούλο εικονίζονται ο Σόλων, η Σίβυλα, ο Πλάτων, ο Θουκυδίδης, ο Αριστοτέλης και ο Πλούταρχος. Στη Μονή φυλάσσονται επίσης ένα Ευαγγέλιο με αργυρή επένδυση και 2 λειψανοθήκες.

Η μονή σήμερα έχει φρουριακή όψη, με ψηλά τείχη στην βορειανατολική πλευρά και κελιά στην νοτιοδυτική.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης για την τελετή καθαγιασμού του Αγίου Μύρου

Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,

Έκαστος άνθρωπος, πλασθείς κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν Θεού, είναι ναός Κυρίου. Πολύ δε περισσότερον όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθημεν και εχρίσθημεν δια του Αγίου Μύρου και ενεκεντρίσθημεν εις την καλλιέλαιον της Ορθοδόξου Εκκλησίας είμεθα ναοί του εν ημίν Αγίου Πνεύματος, ακόμη και εάν δια ποικίλων αμαρτιών, εκουσίων η ακουσίων, απομακρυνώμεθα από του Κυρίου. «Ει ημείς απιστούμεν, εκείνος πιστός μένει• αρνήσασθαι εαυτόν ου δύναται» (Β  Τιμ. β  13).

Ταύτην την χάριν παρέχει ημίν το Άγιον Μύρον, διότι, καθώς λέγει ο Άγιος Διονύσιος Αρεοπαγίτης, η του μύρου τελετή τελειωτική των θεουργιών γνώσεως και επιστήμης, δια της οποίας ιερώς η προς την θεαρχίαν αναγωγή και μακαριωτάτη κοινωνία τελεσιουργείται. Το Μύρον τον αγιασμόν παρέχει του Πνεύματος, δίδοται δε πάσι τοις πιστοίς ως χρίσμα πνευματικόν, χάρισμα βασιλικόν, αγιαστικόν ψυχών και σωμάτων.

Δι’ αυτού λαμβάνομεν την απαρχήν του Πνεύματος, παρ’ Ου πάσα δόσις αγαθή και παν δώρημα τέλειον. Ο δε Θεός ημών, ο και εν τω νόμω δους το Πνεύμα το Άγιον και τοις Αποστόλοις Αυτού, πάντας τους χριομένους μύρω θείω αγιάζει και κατατάσσει εις την χορείαν των χάριτι σεσωσμένων, εάν φυλάξωσιν άσπιλον μολυσμού τον χιτώνα της αφθαρσίας αυτών και αγωνίζωνται όπως μη λυπήσωσι το Πνεύμα το Άγιον, το Οποίον έλαβον δια του Αγίου Χρίσματος. Ότι εκ του μύρου εστί το οικείους είναι Θεώ και δούλους γνησίους τους ευσεβείς, και δια της αγίας ταύτης σημειώσεως υπό αγίων Αγγέλων και πάσης επουρανίου δυνάμεως επιγινωσκόμεθα, σύμμορφοι αυτοίς γινόμενοι.

Την αγιότητα δε έχοντες ως σκοπόν της υπάρξεως ημών εις την παρούσαν ζωήν, τηρούμεν τας εντολάς του Θεού ίνα μένη μετά πάντων ημών το Άγιον Πνεύμα, ο αγαθός Παράκλητος, και κληρονομήσωμεν την ουράνιον Βασιλείαν του Θεού, κατά το «άγιοι γίνεσθε, ότι εγώ άγιός ειμι» (Α  Πέτρου, α  16).

Πανίερος ουν θεσμός της Μητρός ημών Εκκλησίας τυγχάνει ο καθαγιασμός του Αγίου Μύρου κατά διαστήματα, αποφάσει δε της ημετέρας Μετριότητος και της περί ημάς Αγίας και Ιεράς Συνόδου θα τελεσθή το ενεστώς έτος κατά την Αγίαν και Μεγάλην Εβδομάδα των Παθών του Κυρίου και θέλει λάβει πέρας κατά την προσεχή Μεγάλην Πέμπτην.
Προηγηθήσεται δε η έψησις του Αγίου Μύρου από Μεγάλης Δευτέρας έως και της Μεγάλης Τετάρτης, ότε και μνείαν ποιούμεθα της αλειψάσης μύρω πολυτιμήτω τον Κύριον πόρνης γυναικός, της σωφρονεστέρας πάντων αναδειχθείσης, εκ του πολλού προς τον Χριστόν αυτής πόθου.

Ο δια της παρούσης πατριαρχικής ημών Εγκυκλίου εξαγγελλόμενος καθαγιασμός αποτελεί ιδιαιτέραν ευλογίαν δι’ ημάς τους επιτελούντας αυτόν, αλλά και δια πάντας τους παρισταμένους και συμμετέχοντας, νεμόμενον δε το Άγιον Μύρον εις τας ανά την οικουμένην ορθοδόξους Εκκλησίας, καθίσταται αδιάλειπτος πηγή αγιασμού, «ένδυμα αφθαρσίας και σφραγίδα τελειοποιόν εκτυπούσα τοις το θείον Λουτρόν δεχομένοις την αγίαν ονομασίαν του Πατρός και του μονογενούς Υιού και του Αγίου Πνεύματος».

Ούτω και υμείς, τέκνα και αδελφοί εν Κυρίω, μη λησμονήτε το εύσημον τούτο γεγονός του Καθαγιασμού του Αγίου Μύρου εν τω Ιερώ ημών Κέντρω, φιλοτιμίαν δε ποιήσασαθε ίνα συμμετάσχητε αυτού είτε ευχετικώς και νοερώς είτε συντρέχοντες ποικιλοτρόπως είτε προσερχόμενοι εις τον Πάνσεπτον Πατριαρχικόν Ναόν από Μεγάλης Δευτέρας άχρι της Μεγάλης Πέμπτης, ότε τέλος λήψονται αι κατανυκτικαί του Καθαγιασμού τελεταί, λαμβάνοντες ευλογίαν και χάριν παρά του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και γευόμενοι των αγαθών και δωρεών του Αγίου Πνεύματος.
Αυτού η Θεία χάρις και το άπειρον έλεος είησαν μετά πάντων υμών.

«Του Ευαγγελισμού...»

Του Λευτέρη Παπαδόπουλου

...Την «Ιερά Σύνοψη», του εκδοτικού οίκου «Αστήρ» (1972), την έχω στο γραφείο μου και μερικές φορές τη συμβουλεύομαι. Κι όταν έρχονται «επίσημες ημέρες», όπως του Ευαγγελισμού, ακολουθώ «τα αρχαία τα μονοπάτια»: πηγαίνω στη γειτονιά του Αγίου Ελισσαίου, όπου έψελνε ένας άλλος άγιος, ο Παπαδιαμάντης.
Και με τη «Σύνοψη» στα χέρια, νομίζω πως βλέπω τον μεγάλο Σκιαθίτη «μεταρσιωμένο εν τη εκπληρώσει των ιερών του καθηκόντων. Αίγλη απολύτου ευτυχίας φωτίζει την δασύτριχη μορφήν με την σγουράν μαύρην γενειάδα και την ομόχρωμον πλουσίαν κόμην» (Γερ. Βώκου «Αγρυπνία εις τον Άγιον Ελισσαίον»).
Ο Παπαδιαμάντης ψέλνει πάνω από το ιεροψαλτικό αναλόγιο, απόψε, σε ήχο τέταρτο, το Απολυτίκιο «Σήμερον της παγκοσμίου χαράς τα προοίμια, μετά χαρμοσύνης προεορτάσωμεν. Ιδού γαρ Γαβριήλ παραγίνεται, τη Παρθένω κομίζων τα ευαγγέλια, άμα και φόβω και θαύματι. Χαίρε, Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου». Και συνεχίζει με το Κοντάκιο «Επεφάνης σήμερον», πάλι σε ήχο τέταρτο: «Επελεύσει Πνεύματος του Παναγίου, του Πατρός τον σύνθρονον και ομοούσιον φωνή του αρχαγγέλου συνέλαβες, Θεοκυήτωρ...».

Τέτοιες ώρες σκέφτομαι τον Ιωσήφ, στη Ναζαρέτ. Και στο σπίτι, ανοίγω τα κιτάπια μου. Την ποιητική συλλογή «Ο άνθρωπος μόνος» (Κέδρος) του Γιάννη Βαρβέρη. Και διαβάζω το παρακάτω ποίημα που έχει τον τίτλο «Ιωσήφ»: «Τα μεγαλεία να φοβάσαι, ω ψυχή·/ γιατί/ θα ΄ταν για μένα μια ήσυχη, άσημη ζωή/ αν έχτιζα σαν ξυλουργός/ μιαν οικογένεια του καιρού μου/ κάποτε να χαρούν οι κόποι μου/ παιδιά κι εγγόνια/ κι αυτά με τη σειρά τους/ την τίμια λήθη του θανάτου μου/ Όμως αλίμονο/ μνήμη κομπάρσου στο θείο θαύμα/ κοντά σε μια γυναίκα / που ποτέ της δεν/ ερήμην μου κι ερήμην της κατέληξα/ θύμα θολό, μάρτυς αμήχανος/ ανάμεσα στην ύψιστη τιμή/ και στη βαρύτερη ανδρική ταπείνωση».

Οδυσσέας Ελύτης

Ηράκλειο της Κρήτης, 2 Νοεμβρίου 1911 -

Αθήνα, 18 Μαρτίου 1996...

Βαρθολομαίος για Παπαδιαμάντη

Ο ίδιος ο Παπαδιαμάντης, ο ίδιος ο κυρ-Αλέξανδρος, όπως συχνάκις αποκαλείται μέχρι της σήμερον από τους φίλους και τους θαυμαστάς του έργου του, υπήρξε μία ευαίσθητος και ποιητική φύσις, η οποία συνεκινείτο από την γνησιότητα των απλών και ταπεινών ανθρώπων, από το κάλλος των παραδόσεων και των εθίμων του Γένους ημών, από την ωραιότητα και την μαγείαν της φύσεως, και εξέφραζε την αγάπην και συγκίνησίν του αυτήν γλαφυρώς και ρεαλιστικώς δια των διηγημάτων και πεζογραφημάτων του, μεταφέρων τοιουτοτρόπως και εις ημάς εικόνας και βιώματα της εποχής του...

Ολόκληρη η ομιλία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, μ' ένα κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο:

http://fanarion.blogspot.com/2012/03/1001.html

Η Κυριακή της Σταυροπροσκύνησης στη Μητρόπολη

Με αρχιερατική θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου μητροπολίτου πρώην Αυλώνος Χριστοδούλου, γιορτάστηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Αθανασίου (της Μητρόπολης) πόλεως Ιωαννίνων η Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως.

Ο σεβαασμιωτατος χοροστάτησε χτες το απόγευμα στον Κατανυκτικό Εσπερινό που τελέστηκε στον ίδιο Ναό.

Η κυοφορούσα Παναγία

Διαβάστε το κείμενο «Maria Gravitas» του Γέροντος Χαλκηδόνος Αθανασίου, μ' ένα κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο, από το blog της Ιδιωτικής Οδού:

http://panagiotisandriopoulos.blogspot.com/2012/03/maria-gravidas.html

Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως

«Τον Σταυρόν Σου προσκυνούμεν Δέσποτα και την αγίαν Σου Ανάστασιν υμνούμεν και δοξάζομεν».

Η άσκηση των αρετών δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πέρα από την προσωπική ισχυρή θέληση, είναι απαραίτητη και η αγιαστική δύναμη της Εκκλησίας μας. Έτσι οι άγιοι Πατέρες όρισαν, καταμεσής της αγίας Τεσσαρακοστής να προσκυνείται ο Τίμιος Σταυρός του Κυρίου, για να λαμβάνουμε οι πιστοί από αυτόν χάρη και δύναμη για να συνεχίσουμε με σθένος τον πνευματικό μας αγώνα.
Ο Σταυρός του Χριστού είναι το καύχημα της Εκκλησίας μας και το αήττητο όπλο κατά των δυνάμεων του κακού. Πάνω σε αυτόν συντρίφτηκε το κράτος του διαβόλου και εκμηδενίστηκε η δύναμή του. Από αυτόν πήγασε η απολύτρωση και η αθανασία στο ανθρώπινο γένος. Η Εκκλησία μας ψάλλει θριαμβευτικά: «Κύριε όπλον κατά του διαβόλου τον Σταυρόν Σου ημίν δέδωκας, φρίττει γαρ και τρέμει, μη φέρων καθοράν αυτού την δύναμιν» και «Νυν εμφανιζόμενος ο Σταυρός, δύναμιν παρέχη εν τω μέσω των νηστειών, τοις το θείον σκάμμα, ανύουσι προθύμως, αυτόν μετ ' ευάβείας, κατασπαζόμεθα». Από φονικό και έχθιστο μέσον εκτέλεσης κακούργων μεταβλήθηκε σε μέσον αγιασμού και νοητή ασπίδα προστασίας από τις επιβουλές του Εωσφόρου και των σκοτεινών πεσόντων αγγέλων του. Άλλοι τον παρομοιάζουν με ισχυρό κυματοθραύστη κατά των κλυδωνισμών της ζωής, που προκαλεί το κακό και η αμαρτία. Η σωματική κόπωση της νηστείας και η ψυχική νωχέλεια του πνευματικού αγώνα είναι δυο βασικοί παράγοντες, οι οποίοι μπορούν να αναστείλουν τη νηπτική πορεία του πιστού. Η αγιαστική δύναμη του Σταυρού είναι το αντίδοτο σ' αυτή την κατάσταση.

Ο Σταυρός του Χριστού, εκτός από θείο σύμβολο της Εκκλησίας μας, έχει και ηθική σημασία για τον κάθε πιστό. Όπως ο Κύριος έφερε το δικό Του Σταυρό στο Γολγοθά, φορτωμένος τις ανομίες ολοκλήρου του ανθρωπίνου γένους, έτσι και ο πιστός του Χριστού, φέρει αυτός τον προσωπικό του σταυρό, τον αγώνα για σωτηρία και τελείωση. Ο δρόμος για τη σωτηρία είναι πραγματικός Γολγοθάς και απαιτεί αυταπάρνηση σε όσους τον ανεβαίνουν. Το βεβαίωσε ο Κύριος: «όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω ευατόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθήτω μοι» (Μαρκ. 8,34). Η αγία περίοδος του Τριωδίου είναι κατ' εξοχήν σταυρική πορεία και νοητή σταύρωση των παθών μας.
Γι' αυτό η αγία μας Εκκλησία αφιέρωσε την Κυριακή αυτή στην προσκύνηση του Τιμίου Σταυρού. Οι πιστοί αντλώντας χάρη από αυτόν, δυναμωμένοι πια και ανανεωμένοι, αντιπαρερχόμαστε τα εμπόδια που στήνει ο πονηρός και βαδίζουμε την ουρανοδρόμο ατραπό με οδηγό τη χαρά και τη λαχτάρα να συναντήσουμε τον αναστάντα Κύριό μας Ιησού Χριστό την αγία και λαμπροφόρο ημέρα της εγέρσεώς Του.

Πηγή: apostoliki-diakonia.gr

«Η εμφάνεια του αφανούς»

Ο άγιος Αλέξιος, ο άνθρωπος του Θεού, είναι ένας από τους δημοφιλέστερους αγίους των πρώιμων χριστιανικών χρόνων, γι' αυτό και τα αγιολογικά και υμνογραφικά κείμενα είχαν ευρύτατη διάδοση και απήχηση στο πιστό πλήρωμα της Εκκλησίας.

Η κατά Χριστόν βιωτή του, η πίστη και η ευσέβειά του, η νηστεία και η προσευχή του, η ολοκληρωτική απάρνηση και αποταγή των εγκοσμίων, τιμών, χλιδής και δόξας, και αυτής της οικογένειάς του ακόμη που κατείχε επιφανή θέση στη ρωμαϊκή κοινωνία και διακρίνονταν για τα πλούτη και την οικονομική της ευμάρεια.

Άγιος Αλέξιος· ο άνθρωπος, που έζησε μόνο για το Θεό

Σήμερα η Εκκλησία εορτάζει την ιερή μνήμη του οσίου Αλεξίου, του ανθρώπου του Θεού. Αυτός είναι ο ακριβής τίτλος, με τον οποίο έμεινε στη μνήμη και την παράδοση της Εκκλησίας ο όσιος Αλέξιος άνθρωπος του Θεού. Ο άνθρωπος, που έζησε μόνο για το Θεό, άγνωστος μέσα στους ανθρώπους, ακόμα και στους πιο δικούς ταυ. Ο βίος και η πολιτεία του αγίου Αλεξίου μόνο σαν μυθιστόρημα μπορεί να φανεί σε όσους δεν μπορούν να εξηγήσουν βαθύτερα την άσκησή του. Πολύ περισσότερο που ο άγιος Αλέξιος δεν έφυγε στην έρημο, συντροφιά με τα αγρίμια, αλλά έζησε μέσα στους ανθρώπους, κρατώντας τελείως άγνωστο τον εαυτό του...

Δείτε τη συνέχεια του κειμένου, μ' ένα κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο:

http://fdathanasiou.wordpress.com/2011/03/16/%CE%AC%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CE%BB%CE%AD%CE%BE%CE%B9%CE%BF%CF%82%C2%B7-%CE%BF-%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CF%82-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%AD%CE%B6%CE%B7%CF%83%CE%B5-%CE%BC%CF%8C/

Ονομαστήρια Χριστοδούλου

Τα ονομαστήριά του άγει σήμερα, εορτή του Οσίου Πατρός ημών Χριστοδούλου του εν Πάτμω, ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης πρώην Αυλώνος Χριστόδουλος.
Το πρωί τέλεσε τη Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων στον Ιερό Προσκυνηματικό Ναό του πολιούχου μας Νεομάρτυρα Αγίου Γεωργίου και στο τέλος της Θ. Λειτουργίας δέχτηκε τις ευχές κλήρου και λαού.

Σήμερα το απόγευμα, ο σεβασμιώτατος Χριστόδουλος θα χοροστατήσει στην Γ' Στάση των Χαιρετισμών στο χωριό Περίβλεπτος, λίγο έξω από την πόλη των Ιωαννίνων. 

Πιθανότατα, η φωτογραφία της χρονιάς...

Η συγκεκριμένη εικόνα συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες να ψηφιστεί ως η φωτογραφία της χρονιάς. Δείχνει μία μητέρα, η οποία από το ένα της στήθος θηλάζει το μικρό της παιδί και από το άλλο, ένα νεογέννητο πιθηκάκι. Στη λεζάντα της, η φωτογραφία η οποία δημοσιεύθηκε στον ινδικό τύπο αναγράφει:

Μόνον όποιος είναι φτωχός και ξέρει τι θα πει πείνα ενεργεί µε τόση γενναιοδωρία… Τι θλιßερό που ο άνθρωπος δεν είναι πάντα έτσι...

Πηγή: PRESSONICE

Δόμνα Σαμίου

Αθήνα, 12 Οκτωβρίου 1928 - 10 Μαρτίου 2012...

Η Παναγία του χελιδονιού

Εργαστήριο του Giovanni Bellini,1510.

Η θεραπεία του παραλυτικού

Διαβάστε το ευαγγελικό ανάγνωσμα της αυριανής Κυριακής, μ' ένα κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο:

http://paroutsas.jmc.gr/project/religion/gospels/gsp%20(24).htm

Γρηγορίου του Παλαμά

Β΄ Κυριακή των Νηστειών

Το μέλος...

Μ' ένα κλικ στη σελίδα του Οικουμενικού Πατριαρχείου:

http://www.ec-patr.net/en/sounds_htm/triodion/b-nisteion.htm

Επίτιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Αθηνών ο Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Περγάμου γεννήθηκε το 1931 στο Καταφύγιο Κοζάνης. Είναι συγγραφέας πολυάριθμων επιστημονικών μελετών και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια στη Θεολογική Σχολή Αθηνών. Η διδακτορική του διατριβή στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών είχε θέμα: «Η ενότης της Εκκλησίας εν τη Θ. Ευχαριστία και τω Επισκόπω». Αναγορεύτηκε Διδάκτωρ της Θεολογίας το 1965. Δίδαξε Δογματική Θεολογία στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και διετέλεσε Καθηγητής της Συστηματικής Θεολογίας των Πανεπιστημίων της Γλασκώβης, της Γενεύης, του Λονδίνου, του Γρηγοριανού Πανεπιστημίου της Ρώμης και της Θεσσαλονίκης. Ο Μητροπολίτης Περγάμου διετέλεσε Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών για το 2002.

Ο Ιωαννίνων Θεόκλητος στη Σύνοδο της Ιεραρχίας

Συνήλθε σήμερα Τετάρτη, 7 Μαρτίου 2012, σε έκτακτη Συνεδρία η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπό την Προεδρία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, στην Αίθουσα Συνεδριών της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας.

Στις εργασίες της Συνόδου, που θα συνεχιστούν αύριο, συμμετέχει και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ιωαννίνων κ. Θεόκλητος.

Στη Χαλκίδα

Ο Πρωτοσύγκελος της Ι. Μ. Ιωαννίνων και Διευθυντής της Ναοδομίας της Ι. Συνόδου Αρχιμ. Φιλοθέος Δέδες συμμετείχε την περασμένη Κυριακή (της Ορθοδοξίας) στην Αρχιερατική Θεία Λειτουργία στο Μητροπολιτικό Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου της Χαλκίδας, προεξάρχοντος του οικείου Μητροπολίτου Χαλκίδος κ. Χρυσόστομου.

Ο π. Φιλόθεος έλαβε μέρος και στη λιτάνευση των ιερών εικόνων, μετά το πέρας της Θ. Λειτουργίας.

Χτες στο Φανάρι

Κυριακή της Ορθοδοξίας

στην καρδιά της Ορθοδοξίας

«Εκκλησιολογικά χρώματα της Ορθόδοξης πίστης»

Ομιλία,  με θέμα «Εκκλησιολογικά χρώματα της Ορθόδοξης πίστης», θα πραγματοποιήσει ο γενικός αρχιερατικός επίτροπος της Ι. Μ. Ιωαννίνων Αρχιμ. Εφραίμ Ντέτσικας αύριο, Κυριακή της Ορθοδοξίας, στο δεύτερο Κατανυκτρικό Εσπερινό της φετεινής Μ. Τεσσαρακοστής, στις 6.00 μ.μ.

Στην πόλη των Ιωαννίνων, οι Κατανυκτικοί Εσπερινοί θα τελούνται κάθε Κυριακή απόγευμα στις 6.00 στον Ιερό Ναό Αγίου Αθανασίου («της Μητρόπολης»). Εκεί θα γίνεται και η σχετική ομιλία από κληρικούς της Μητροπόλεως Ιωαννίνων.

«Θεολογία» για Παπαδιαμάντη

Στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη είναι αφιερωμένο το νέο τεύχος του περιοδικού «Θεολογία» (τόμος 82, τεύχος 4, Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2011).