7 Μαρτίου - Κυριακή Γ΄ των Νηστειών

Της
ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ

«Μεσοσαράκοστο»

Ανοιξιάτικη γιορτή των λουλουδιών, που συγκεντρώνονται άφθονα στην εκκλησία, ν' ανθοστολίσουν προκαταβολικά το Σταυρό, που σε τρεις πάλι βδομάδες θα δεχτεί πάνω του το σταυρωμένο Χριστό. Την έχει επίτηδες καθιερώσει η Εκκλησία, στη μέση της Σαρακοστής, για να τονώσει την παλιότερη νηστεία και προσήλωση των πιστών στη χρονική προσδοκία του Πάθους.
«Καθάπερ οι τραχείαν και μακράν οδόν διανύοντες, ει που δένδρον ευσκιόφυλλον εύρωσι, μικρόν καθήσαντες αναπαύονται... ούτω και νυν, εις τον Νηστείας καιρόν ενεφυτεύθη μέσον ο ζωηφόρος Σταυρός, άνεσιν και αναψυχήν ημίν χορηγών...» .
Πραγματικά μοιάζει σαν ξαναφυτεμένο το ξύλο του σταυρού ανάμεσα στο σωρό τα λουλούδια (βιολέτες, ζουμπούλια, μενεξέδες, δεντρολίβανα), που φέρνουν κι αποθέτουν στα πόδια του οι πιστοί. Κι όλα στο τέλος μοιράζονται, ευλογημένα από τον παπά, στους πιστούς, που φεύγουν για τα σπίτια τους, ανθοφόροι σαν τους αρχαίους, όπως φεύγουν και στις δύο άλλες γιορτές της ανθοφορίας: του Σταυρού το Σεπτέμβρη με τους βασιλικούς και την Κυριακή των Βαϊων με τα βάγια.
Τούτην τη μέρα τη λένε του Λουλουδιού, του Σταυρολούλουδου, του Γιοφυλλιού, ή Κυριακή Σταυρολουλουδιά. Φυλάνε έπειτα τα λουλούδια πλάι στα εικονίσματα, στο σπίτι, και τά 'χουν για λιβάνισμα, ξεμάτιασμα και ξόρκι, σε κάθε πιθανό κακό.
Λαογραφικά ονομάζουν «Μεσοσαράκοστο» την Κυριακή αυτή, κάτι σαν το καθολικό Mi-carem, όχι όμως με εκείνου την ελευθερία στα φαγώσιμα και στο γλέντι, αλλά αντίθετα, με πιο αυστηρή νηστεία, σταυρώσιμη. (Οι νηστείες εβόλευαν πάντα τη φτωχή ανατολή πιο πολύ απ' τη δύση.)
Οπωσδήποτε, η Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως είναι ένα πλησίασμα και μια προαγγελία στο Πάθος, όπως σε λίγο, το Σάββατο του Λαζάρου θα είναι μια προαγγελία της Ανάστασης. Παλιότερα γίνονταν την ημέρα τούτη (το απόγευμα), και αγερμοί των παιδιών, που γύριζαν στα σπίτια και ζητούσαν αυγά για το Πάσχα και ξύλα-παλιούρια, για τις φωτιές που θ' άναβαν αναγγελτικές, ή και για να κάψουν το ομοίωμα του Ιούδα. Έλεγαν τους στίχους:
Χαίρε, Τίμιε Σταυρέ,
η χαρά των Προφητών!
Να μου δώσεις εν' αυγό,
για να φύγω από δω!
Μεγάλη σημασία δίνουν στη Σταυροπροσκύνηση και οι ναυτικοί μας. Το «Μεσοσαράκοστο» τους θυμίζει (και από εκκλησιαστική επίδραση) το εν μέσω πελάγει. Ιδιαίτερο προσκύνημα κάνουν στον Πανορμίτη της Σύμης οι οικογένειες των ναυτιλομένων (για να ανανεώσουν την εύνοια του Μεγαλόχαρου - Αρχάγγελου Μιχαήλ- στα ταξίδια τους), με καθιερωμένο φρούτο του νηστίσιμου γεύματος ένα φυλαγμένο επίτηδες καρπούζι.

Δημήτρης Λουκάτος,

«Πασχαλινά και της Άνοιξης».

5 Μαρτίου

Παρασκευή Γ' Εβδομάδος Νηστειών:

Τρίτοι Χαιρετισμοί...

Αλή Πασάς

Αλή Πασάς: στα όρια της ιδιοφυΐας και της νεύρωσης...

Το προσωπικό αρχείο του έρχεται για πρώτη φορά στο φως...

Στα σημερινά «Νέα»:
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=4562461&ml=1

Της Συνόδου τα παράλογα...

Του Παναγιώτη Α. Ανδριόπουλου, Θεολόγου

Σκέπτομαι αυτές τις μέρες την υπόθεση του πρ. Αττικής Παντελεήμονα, στην οποία, διαπιστώνω, πως η Εκκλησία της Ελλάδος έχει τηρήσει μιαν απίστευτη στάση...

Διαβάστε ολόκληρο το πολύ ενδιαφέρον κείμενο, πατώντας εδώ:

http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=1761

Δεύτεροι Χαιρετισμοί

Δεύτεροι Χαιρετισμοί αύριο...
Στον Άγιο Νικόλαο («εις Κοπάνους»),
ώρα 6 το απόγευμα…

Κυριακή της Ορθοδοξίας στα Ιωάννινα

Με λαμπρότητα γιορτάστηκε και στα Ιωάννινα η Κυριακή της Ορθοδοξίας. Το πρωί στον Ιερό Ναό Αγίου Αθανασίου («της Μητρόπολης») τελέστηκε Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ιωαννίνων Θεοκλήτου. Ακολούθως, εντός του Ναού, πραγματοποιήθηκε η λιτανεία των εικόνων.
Φέτος η Κυριακή της Ορθοδοξίας συνέπεσε με την 97η επέτειο απελευθέρωσης των Ιωαννίνων. Έτσι, μετά το πέρας της Λειτουργίας ακολούθησε η επίσημη Δοξολογία, παρουσία του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια.

ΜΑΡΤΙΟΣ

Έχων ημέρας τριάκοντα μίαν.
Η ημέρα έχει ώρας 12 και η νύξ ώρας 12 .

28 Φεβρουαρίου - Κυριακή Β΄ των Νηστειών

Μνήμην επιτελούμεν του εν Αγίοις Πατρός ημών Γρηγορίου, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, του Παλαμά.

26 Φεβρουαρίου

Παρασκευή Β' Εβδομάδος Νηστειών:

Δεύτεροι Χαιρετισμοί...

26 Φεβρουαρίου

Του Αγίου Μάρ­τυρος Θεοκλήτου.

«Επέσανε τα Γιάννενα εις την αγκάλην της Ελλάδος»

Λόγος Πανηγυρικός του Χαράλαμπου Ν. Ρεμπέλη, την 21 Φεβρουαρίου 1935!

Προπολεμικά, στα σχολεία της επαρχίας Κόνιτσας εορταζόταν η επέτειος της απελευθέρωσης των Ιωαννίνων (21-2-1913) από τον τουρκικό ζυγό και ένας εκ των διδασκάλων εκφωνούσε στην εκκλησία, μετά τη Δοξολογία, τον πανηγυρικό της ημέρας.Έναν τέτοιο λόγο του πατέρα μου Χ.Ν.Ρ., τον οποίο είχε εκφωνήσει την 21 Φεβρ. 1935, παραθέτω, όπως έχει*.

Αιδεσιμώτατε,

Κύριε Πρόεδρε,

φιλέορτοι συμπατριώται.

Αναλαβών κατά την σημερινήν επέτειον της ενδόξου αλώσεως των Ιωαννίνων να εκφωνήσω τον πανηγυρικόν της ημέρας, ομολογώ ότι κατέχομαι από κάποιον δισταγμόν, διότι έχω την γνώμην ότι πας λόγος, οσονδήποτε επιτυχής και αν είναι, δεν θα ηδύνατο να απεικονίση δεόντως την άφθαστον χαράν, την οποίαν ησθάνθημεν οι Ηπειρώται κατά την απελευθέρωσιν των Ιωαννίνων, δεν θα κατώρθωνε, επαναλαμβάνω, παρά ασαφή μόνον να δώση ιδέαν, αμυδράν μόνον να αποτυπώση εικόνα της αγαλλιάσεως και του ενθουσιασμού και της φρενίτιδος εκείνης σύμπαντος του ελληνισμού, όταν θριαμβευταί οι κάτοικοι πόλεων και χωρίων, έξαλλοι από χαράν, μετέδιδον τα ευφρόσυνα επινίκια εν μέσω των αλληλούια των αλαλαγμών της νίκης δια την απελευθέρωσιν της πρωτευούσης της ευάνδρου Ηπείρου μας. Είκοσι δύο ακριβώς έτη συμπληρώνονται σήμερον από της ημέρας εκείνης της 21ης Φεβρ. 1913, κατά την οποίαν υψώνετο νικηφόρως η κυανόλευκος σημαία μας εις την πόλιν των Κομνηνών, τα θρυλικά Γιάννενα, τα οποία επί 500 περίπου έτη εδεύσμευε δια βαρέων δεσμών και κατεπάλει δια βεβήλων ποδών η τυραννίς του Ισλάμ. Πέντε αιώνας φρικτής σκλαβιάς διήνυσεν η πρωτεύουσα της Ηπείρου, αφ' ής εποχής περιήλθε (1431) εις την κυριαρχίαν του Σουλτάνου Μουράτ του Β', του οποίου τα αιμοχαρή στίφη δεν εβράδυναν να κυριεύσουν και τα λοιπά Ηπειρωτικά εδάφη.Έκτοτε εις την Ήπειρον έσβησεν ο ζωογόνος της ελευθερίας ήλιος και εξηφανίσθη η Βυζαντινή αίγλη, την οποίαν αφήκαν οι Δεσπόται της Ηπείρου. Αλλά, παρά πάσαν προσδοκίαν, η Ήπειρος κατά τους χρόνους της δουλείας εβλάστησε τους πλουσίους εκείνους καρπούς του πνεύματος, τους οποίους βλέπομεν κατόπιν αναθάλλοντας παραλλήλως με τας θυσίας του ηπειρωτικού αίματος και με την άφθονον διάθεσιν του ηπειρωτικού χρήματος εν τη υπηρεσία της εθνικής ιδέας. Είναι εκτός πάσης αμφιβολίας ότι τα ηπειρωτικά Γράμματα, τα ηπειρωτικά τυπογραφεία εις την Δύσιν και το ηπειρωτικόν χρήμα συνετέλεσαν τα μέγιστα εις την ανάπτυξιν του ελληνικού πνεύματος και προπαρεσκεύασαν αρκούντως την απελευθέρωσιν του Γένους. Και επέστη η ώρα δια την απελευθέρωσιν της Ηπείρου, Μακεδονίας και Θράκης. Ενώ όμως ο ελληνικός στρατός με ακράτητον ενθουσιασμόν, διελθών τα παλαιά σύνορα της Ελασσόνος, κατετρόπωνε τον εχθρόν και ύψωνεν εις την Μακεδονίαν τρόπαια αθανάτου δόξης, τα εν Ηπείρω ελληνικά στρατεύματα, των οποίων προΐστατο ο τότε διάδοχος Κωνσταντίνος, εβράδυναν την προέλασίν των, διότι τα ωχυρωμένα φρούρια του Μπιζανίου και της Γαστρίτσας εβάλλοντο οι Έλληνες δια συνεχών μύδρων.

Και ανέτειλεν η 21η Φεβρουαρίου. Και πρώτη η φάλαγξ του ταγματάρχου Βελισσαρίου εσκόρπισε δια της λόγχης τον εχθρόν από τα οχυρά του Μπιζανίου και το θούρινο σάλπισμα της νίκης αντήχησεν εις την πρωτεύουσαν της Ηπείρου. Επέσανε τα Γιάννενα, όχι εις το βάραθρον του εξαφανισμού, αλλά εις την αγκάλην της μητρός Ελλάδος, η οποία τόσον τα λαχταρούσε. Ελευθερώθηκε σαν σήμερα η ιστορική πόλις του ελληνισμού, τα χιλιοτραγουδισμένα Γιάννενα, η εστία του φωτός και των ελληνικών Γραμμάτων κατά τους χρόνους της δουλείας. Τα Γιάννενα, τα ζυμωμένα με την δημοτικήν ποίησιν, η πανώρια και πολυθρύλητη πολιτεία με τους μυροβόλους κήπους της, με τα γραφικά βουνά, των οποίων οι παρυφές και οι πλαγιές καθρεφτίζονται και λούονται στα γαλανά νερά της μαγευτικής λίμνης Παμβώτιδος, τα κάστρα με την επιβλητικήν σιωπήν των, με τα δοξασμένα σχολεία, με το θρυλικό νησί, που κατέχει ιδιάζουσαν θέσιν εις την ιστορίαν της Παιδείας, διότι εκεί πρώτον, προ της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως, ιδρύθησαν αι πρώται σχολαί των Ιωαννίνων, από τας οποίας τόσοι εμπνευσμένοι ιερομόναχοι, λόγιοι και διαπρεπείς ιεράρχαι εξεπήγασαν κατά τους χρόνους της μαύρης σκλαβιάς.«Τα πήραμε τα Γιάννενα, μάτια πολλά το λένε και τραγουδούν και κλαίνε» κατά την λαϊκήν μούσαν.

Εμείς που εγνωρίσαμεν τα σκλαβωμένα Γιάννενα, όσοι δε εξ ημών κατά την χαρμόσυνον εκείνη ημέρα ευρέθημεν εις μεγαλύτερα αστικά κέντρα, εμείς και μόνοι είμεθα εις θέσιν να διερμηνεύσωμεν εις τους νεωτέρους την ηλικίαν με πόσον ενθουσιασμόν και με πόσην πατριωτικήν υπερηφάνειαν υπεδέχθησαν οι απανταχού Έλληνες και ιδιαίτερα οι Ηπειρώται, το χαρούμενο άγγελμα της απελευθερώσεως των Ιωαννίνων. Και πλήθος κόσμου κατέκλυσε την πλατείαν και έστρωσαν οι Γιαννιώτισσες στρωσίδια και κιλίμια και χαλιά και εσκόρπισαν δάφνες και μυρσίνες δια να υποδεχθούν τον στρατηλάτην Κωνσταντίνον και τον ελληνικόν στρατόν, τον οποίον με δακρυσμένα μάτια θερμώς εχειροκρότουν και κατησπάζοντο και κατεφίλουν τας χείρας των αξιωματικών καθ' όλην τη διαδρομήν από Καλούτσιανην προς το κέντρον της πόλεως.

Σκιρτούν από χαρά κατά την σημερινήν επέτειον μέσα εις το μνήμα των οι αιματωμένες και πανίερες σκιές των ηρωικώς πεσόντων εις τα πεδία των μαχών. Σκιρτά από αγαλλίασιν η αθάνατη λύρα του Βηλαρά, Βαλαωρίτη, Ζαλοκώστα, Κρυστάλλη και του Πελλερέν, που χιλιοτραγούδησαν την σκλαβωμένη Ήπειρο. Συναγάλλεται σήμερον και η τρισέβαστος χορεία των μεγάλων του έθνους μας ευεργετών, των Ζωσιμάδων, του Καπλάνη, του Ζάππα, του Γεωργίου Σταύρου, του Χατζηκώστα, του Ριζάρη, του Αβέρωφ, του Αρσάκη, του Σίνα και τόσων άλλων ευγενών και φιλομούσων ανδρών, οι οποίοι τόσην αγάπην, τόσην ευσπλαχνίαν, στοργήν, συμπόνια και φιλοπατρίαν εσκόρπισαν εις τον βωμόν της φιλτάτης πατρίδος μας. Πόσα και πόσα όνειρα, πόσες και πόσες ελπίδες συνδέονται με την ίδρυσιν εκάστου καθιδρύματος, τα οποία κοσμούν τας Αθήνας και τα Γιάννενα, όπως το Ζάππειον, το Καλλιμάρμαρον Στάδιον, η Εθνική Τράπεζα, το Μετσόβιον Πολυτεχνείον, το Αρσάκειον, η Ριζάρειος Σχολή, η Ζωσιμαία Σχολή Ιωαννίνων και τόσα άλλα ευαγή ιδρύματα και τεμένη των Μουσών, πόσα δε δάκρυα έβρεξαν πολλάκις τον χάρτην της διαθήκης των, επί του οποίου εχαράσσετο η τελευταία θέλησις των καλλιπλούτων εκείνων εθνικών ευεργετών, των ευγενεστάτων βλαστών της μεγάλης χορείας των Ηπειρωτών χορηγών, οι οποίοι τόσην αγάπην ησθάνοντο δια την Ήπειρο και την Ελλάδα γενικώτερον. Και συμπαρελαύνουν σήμερον μετά των ζώντων αι ψυχαί των ονομαστών της Ηπείρου Διδασκάλων, του Μπαλάνου και του Βούλγαρη, του Ψαλίδα και του Φωτιάδη, του Ασωπίου και του Αραβαντινού, του Μανάρη, του Σακελλαρίου και του Σπυρ. Λάμπρου κ.λ., οι οποίοι ελάμπρυναν τα ελληνικά Γράμματα με την σοφίαν και την πολυμάθειάν των.

Τα Γιάννενα, η ιστορική πόλις των στοχασμών σύμπαντος του ελληνισμού, την οποίαν οι γενναιόδωροι εθνικοί ευεργέται και οι περίφημοι Διδάσκαλοι του Γένους ονειροπόλησαν ελευθέραν και μαζί με αυτά ολόκληρος η Ήπειρος προσέρχεται σήμερον εις την τράπεζαν της εθνικής αγαλλιάσεως, την οποίαν δια του ηρωικού στρατού παρέθεσεν εις ημάς η κοινή όλων μας μήτηρ Ελλάς, με την ευχήν, όπως συντόμως ελευθερώθη και η βόρειος Ήπειρος, η οποία βιαίως απεσπάσθη από τους κόλπους της πατρίδος μας. Γένοιτο. Με την ευχήν αυτήν ας αναφωνήσωμεν: Ζήτω το Έθνος.

*Νικόλ. Χ. Ρεμπέλης, φιλόλογος, πρώην Λυκειάρχης. (Αναδημοσίευση από την εφημ. Πρωινός Λόγος ).

«Τα πήραμε τα Γιάννενα...»

21η Φεβρουαρίου 1913 -

21η Φεβρουαρίου 2010:

97η Επέτειος Απελευθέρωσης των Ιωαννίνων

Η ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΟΔΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

Διαβάστε το πλήρες κείμενο της Πατριαρχικής και Συνοδικής Εγκυκλίου για την Κυριακή της Ορθοδοξίας, πατώντας στον παρακάτω σύνδεσμο:

http://fanarion.blogspot.com/

Σχόλιο στην Κυριακή της Ορθοδοξίας

«Εκκλησία: Σώμα Χριστού»

Για να διαβάσετε, πατήστε εδώ:
http://www.apostoliki-diakonia.gr/GR_MAIN/catehism/theologia_zoi/themata.asp?contents=selides_katixisis/contents_MegaliSarakosti.asp&main=kat007&file=2.3.htm

24 Φεβρουαρίου

Μνήμη της ευρέσεως της τιμίας κεφαλής του Αγίου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστου Ιωάννου.

21 Φεβρουαρίου - Κυριακή Α΄ των Νηστειών (της Ορθοδοξίας):

Ανάμνησιν ποιούμεθα της αναστηλώσεως των αγίων και σεπτών Εικόνων.

19 Φεβρουαρίου

Παρασκευή Α' Εβδομάδος Νηστειών:

Πρώτοι Χαιρετισμοί...

20 Φεβρουαρίου

Σάββατον Α΄ Εβδομάδος Νηστειών:

Μνήμη του δια των κολ­λύβων θαύματος του Αγίου και ενδόξου Μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου του Τήρωνος.

19 Φεβρουαρίου

Της Οσίας Φιλοθέης της Αθηναίας.

17 Φεβρουαρίου

Του Αγίου Μάρτυρος Θεοδώρου του Τήρωνος.

«...και την Ανάστασιν»

«Κύριε...

αξίωσον και ημάς, προσκυνήσαί σου τα Πάθη και την Αγίαν Ανάστασιν, ως φιλάνθρωπος».

(Από το «Δοξαστικό» των «Αίνων» της Κυριακής της Τυρινής)


ΚΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ!

Ανακοίνωση

Στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου («εις Κοπάνους») πόλεως Ιωαννίνων, κατά την περίοδο της φετινής Μεγάλης Τεσσαρακοστής, οι Προηγιασμένες Θείες Λειτουργίες θα τελούνται κάθε Τετάρτη και Παρασκευή πρωί στις 7.30, ενώ οι «Χαιρετισμοί» κάθε Παρασκευή απόγευμα στις 6.00.

Προηγιασμένη Λειτουργία θα τελεσθεί, επίσης, την Τρίτη 9 Μαρτίου, «των εν Σεβαστεία 40 μαρτύρων», καθώς και την Πέμπτη 18 Μαρτίου.
Την Πέμπτη 25 Μαρτίου, εορτή του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου, θα τελεσθεί η Θεία Λειτουργία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου.

Κατανυκτικοί Εσπερινοί

Ο αρχιμανδρίτης π. Χρυσόστομος Τραϊκάπης, ιεροκήρυκας της Ιεράς Μητροπόλεως Ιωαννίνων, θα μιλήσει αύριο, Κυριακή, στις 6 το απόγευμα στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Αθανασίου, με θέμα: «Η ζωοποιός συγχώρησις πρώτο βήμα στην πορεία μας προς το Πάσχα».

Από τη Μητρόπολη Ιωαννίνων ανακοινώνεται ότι καθ' όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής οι Κατανυκτικοί Εσπερινοί θα τελούνται στο Μητροπολιτικό Ναό κάθε Κυριακή απόγευμα, ώρα 6 μ.μ. και θα ακολουθούν επίκαιρες ομιλίες με σκοπό να προετοιμάσουν τους Χριστιανούς για το Θείο Πάθος και τη Ζωοποιό Ανάσταση.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης για τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ - ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΠΑΝΤΙ ΤΩ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ, ΧΑΡΙΣ ΕΙΗ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, ΠΑΡ’ HΜΩΝ ΔΕ ΕΥΧΗ, ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΩΡΗΣΙΣ

Αδελφοί και τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
Από αύριον εισερχόμεθα εις το στάδιον της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Εις τον Κατανυκτικόν Εσπερινόν της Συγγνώμης που θα ψαλή απόψε, θα ακούσωμεν τον ιερόν υμνογράφον να μας προτρέπη: «Τον της νηστείας καιρόν φαιδρώς απαρξώμεθα, προς αγώνας πνευματικούς εαυτούς υποβάλλοντες», προετοιμαζόμενοι δια την υποδοχήν του Αχράντου Πάθους και της αγίας Αναστάσεως του Θεανθρώπου Κυρίου μας.
Ζητείται, λοιπόν, κατ’ αρχήν διάθεσις χαρούμενη, δια να αποδυθώμεν επιτυχώς εις τους πνευματικούς αγώνας της κατανυκτικής περιόδου των καθαρμών και των αναβάσεων.
Η νηστεία, η εγκράτεια, η λιτότης, ο περιορισμός των επιθυμιών, η πυκνή προσευχή, η εξομολόγησις και τα λοιπά στοιχεία που χαρακτηρίζουν την περίοδον της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, εις ουδεμίαν περίπτωσιν πρέπει να εκλαμβάνωνται ως επαχθή καθήκοντα, ως βάρη ασήκωτα η ως έργα καταναγκαστικά που φέρουν αθυμίαν και κατήφειαν!
Οι ιατροί όταν συνιστούν δίαιταν η γυμναστικήν η άλλας ασκήσεις, αναγκαίας δια την ψυχοσωματικήν υγιείαν και ευρωστίαν, το πρώτον που ζητούν, ως απαραίτητον προϋπόθεσιν επιτυχίας, είναι η ευχάριστος ψυχική διάθεσις του ενδιαφερομένου, το χαμόγελον, και η ελπιδοφόρος θετική σκέψις! Ανάλογα ισχύουν και δια το άγιον στάδιον των Νηστειών που ανοίγεται ενώπιόν μας.
Την Μεγάλην Τεσσαρακοστήν πρέπει να την βλέπωμεν ως πολύτιμον θείον χάρισμα! Ως την μεγάλην ώραν της χάριτος του Θεού, που θέλει να μας αποτραβήξη από τα υλώδη, χαμαίζηλα και αποπνέοντα θάνατον, και να μας ανεβάση υψηλότερα, εις την πλήρη υγείας και ζωής σφαίραν του πνεύματος! Ως την μεγάλην ευκαιρίαν που μας δίδεται δια να αποτοξινώσωμεν την ψυχήν από κάθε πάθος και να απαλλάξωμεν το σώμα από ο,τι περιττόν, επιζήμιον και θανάσιμον! Επομένως, ως μίαν πολύ μεγάλην αγαλλίασιν και χαράν μας. Αληθινήν εορτήν και ευφροσύνην!
Αλλά η νηστεία, αγαπητοί, την οποίαν ζητεί από τα τέκνα της η Εκκλησία, η εγκράτεια, η λιτότης, ο περιορισμός των επιθυμιών και των απολαύσεων και των συναφών περιττών εξόδων, αποτελούν, κυριολεκτικώς, σωτήριον συνταγήν ειδικώς εφέτος, που έχει εκσπάσει η μεγάλη παγκόσμιος οικονομική κρίσις, η οποία εγκυμονεί άμεσον κίνδυνον χρεωκοπίας όχι μόνον «νοικοκυριών» και επιχειρήσεων, αλλά και χωρών ολοκλήρων ανά πάσαν την υφήλιον, με συνακόλουθον ολέθριον αποτέλεσμα την κατακόρυφον αύξησιν της ανεργίας, την δημιουργίαν ολοκλήρων στρατιών νεοπτώχων, την απόγνωσιν, την έκρηξιν κοινωνικών αναστατώσεων, την αύξησιν της εγκληματικότητος και άλλα χειρότερα τούτων.
Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή μας διδάσκει να πορευώμεθα καθημερινώς με ολιγώτερα, χωρίς την ύβριν της υπερβολής, της σπατάλης και της επιδείξεως! Να απεμπολούμεν την πλεονεξίαν, να αγνοούμεν τας προκλήσεις της διαφημίσεως, η οποία προβάλλει διαρκώς νέας ψευδείς ανάγκας, και να περιοριζώμεθα εις τα απολύτως απαραίτητα και αναγκαία, με αξιοπρεπή ηθελημένην λιτότητα! Να μη είμεθα καταναλωτική αγέλη βουλιμικών, απερισκέπτων και ακάρδων ατόμων, αλλά κοινωνία ευαισθήτων προσώπων, δίδοντες εν αγάπη τόπον και χείρα βοηθείας εις τον άλλον, τον «πλησίον» μας, που υστερείται και δυσπραγεί!
Μας διδάσκει ακόμη την υπομονήν και την εγκαρτέρησιν εις την μικράν η μεγαλυτέραν στέρησιν, αλλά και την ταυτόχρονον εκζήτησιν της βοηθείας και του ελέους του Θεού, με πολλήν εμπιστοσύνην εις την φιλόστοργον πρόνοιάν Του! Έτσι θέλει την Τεσσαρακοστήν ο Χριστός! Έτσι την εβίωσαν όλοι οι Άγιοι!
Έτσι ηγωνίσθησαν τον αγώνα της οι ευσεβείς πατέρες μας! Έτσι την εγνώρισε παλαιόθεν το Γένος μας! Έτσι την προβάλλει και την κηρύσσει πάντοτε, και όλως ιδιαιτέρως εις την παρούσαν δύσκολον διεθνή συγκυρίαν, η εν Κωνσταντινουπόλει πολύπειρος και αδιαλείπτως νήφουσα Μήτηρ Εκκλησία!
Ταύτα από του ιερού Φαναρίου εν αγάπη Χριστού και αισθήματι ευθύνης λέγοντες και κηρύσσοντες, ευχόμεθα πατρικώς εν πάση ευλογία πνευματική και καλή καρποφορία το αρχόμενον άγιον στάδιον!

Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, βι´
+ Ο Κωνσταντινουπόλεως
διάπυρος προς Θεόν ευχέτης πάντων υμών

Οι Φιλόλογοι των Ιωαννίνων παρουσιάζουν την ποιήτρια Άννα Δερέκα

«...ΕΩΣ ΕΣΧΑΤΟΥ ΤΗΣ ΓΗΣ»

ΚΑΙ ΕΣΕΣΘΑΙ ΜΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ… ΕΩΣ ΕΣΧΑΤΟΥ ΤΗΣ ΓΗΣ[1]

Γράφει ο π. Σέργιος Μαρνέλλος, Δρ. Θεολογίας και εφημέριος του Ιερού Ναού Αγίου Αθανασίου («της Μητρόπολης») πόλεως Ιωαννίνων.

«…λήψεσθε δύναμιν ἐπελθόντος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐφ' ὑμᾶς, καὶ ἔσεσθέ μοι μάρτυρες ἔν τε Ἱερουσαλὴμ καὶ ἐν πάσῃ τῇ Ἰουδαίᾳ καὶ Σαμαρείᾳ καὶ ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς»[1]
[1] Πραξ., 1, 8.

Ο συγγραφέας των Πράξεων των Aποστόλων Ευαγγελιστής Λουκάς αναφέρει το λόγο του Χριστού: «θα λάβετε δύναμη όταν θα έρθει το Άγιο Πνεύμα σ’ εσάς, και θα γίνετε μάρτυρες δικοί μου, στην Ιερουσαλήμ, σε όλη την Ιουδαία και στη Σαμάρεια και ως τα πέρατα της γής». Ο Χριστός με τη ρήση αυτή επαγγέλλεται δυο πράγματα, πρώτον την αποστολή του Αγίου Πνεύματος προς τους αποστόλους και δεύτερον ότι οι απόστολοι θα δώσουν μαρτυρία Χριστού στα πέρατα της οικουμένης. Αυτή η μαρτυρία της Βασιλείας του Θεού δεν παύει να είναι ζητούμενο της αποστολικής του Χριστού Εκκλησίας στους αιώνας. Η λέξη «μάρτυρες», «μαρτυρία» έχει σημαντικό περιεχόμενο και εκφράζει την προσωπική, αληθή και αξιόπιστη εμπειρία η οποία αποκαλύπτεται, εξωτερικεύεται, γνωστοποιείται, ανακοινώνεται. Έτσι, η μαρτυρία Χριστού δεν παραμένει κρυφή, δεν είναι μυστική ούτε στατική, αλλά μεταδίδεται, αγγέλλεται και κοινωνείται καθώς βρίσκεται σε σχέση με τον κάθε άνθρωπο προσωπικά και γενικά με όλη την ανθρωπότητα.
Η Εκκλησία ήδη από την Πεντηκοστή με την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος και με την εντολή του αναστάντος Χριστού «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν»[3] ανέλαβε την αποστολή ένταξης πάντων των εθνών στην Εκκλησία δια του βαπτίσματος και της μετάδοσης του ευαγγελικού μηνύματος ότι η Βασιλεία του θεού είναι ήδη παρούσα και συγχρόνως ερχόμενη. Στην προοπτική αυτή ο Ρουμάνος καθηγητής Ion Bria ανακεφαλαιώνει λέγοντας «αγαλλόμενη, με την κοινωνία του Αγίου Πνεύματος και μπροστά στο μεγαλείο της Αναστάσεως, η Εκκλησία διακηρύσσει στον κόσμο «᾿Ιησοῦν Χριστόν, καὶ τοῦτον ἐσταυρωμένον.» (Α΄ Κορ. 2, 2), διακηρύσει το Χριστό που είναι «ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος» (Αποκ., 1, 8. 4, 8)»[4]. Παράλληλα με την εντολή του ευαγγελισμού των εθνών ο Χριστός διαβεβαίωσε τους αποστόλους ότι στο έργο τους αυτό που είναι και έργο της Εκκλησίας «μεθ’ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος».
Η Εκκλησία δεν κάνει τίποτα άλλο από το να συνεχίζει το έργο του κατεξοχήν αποστόλου Χριστού, ο οποίος στάλθηκε στον κόσμο από το Θεό Πατέρα για να σώσει τον άνθρωπο[5]. Η ενανθρώπηση του Χριστού θα λέγαμε είναι η υπέρτατη έκφραση ιεραποστολής δια της άρρητης αγάπης του Θεού. «Kαθὼς ἀπέσταλκέ με ὁ πατήρ, κἀγὼ πέμπω ὑμᾶς»[6] θα πει ο Χριστός στους αποστόλους του, στους οποίους ενεφύσησε Πνεύμα Άγιον καθιστώντας τους έτοιμους για να συνεχίσουν το έργο Του. Έργο, το οποίο καρποφόρησε με τις περιοδείες των αποστόλων και των μαθητών του, έργο που συνεχίζεται έως τις ημέρες μας και θα επιτελείται έως της Δευτέρας και Ενδόξου Παρουσίας.
Οι εντολές του Χριστού προς τους Αποστόλους αποτελούν πολύτιμη παρακαταθήκη και ευθύνη της Εκκλησίας η οποία καθίσταται αποστολική όχι μόνο επειδή οικοδομήθηκε στο θεμέλιο των Αποστόλων[7] αλλά και διότι έχει τον χαρακτήρα της αποστολής προς τον κόσμο, ως τα έσχατα της γης. Σίγουρα πολύς κόσμος γνωρίζει και αντιλαμβάνεται το έργο της Εκκλησίας στις μη χριστιανικές περιοχές του πλανήτη μας. Το έργο αυτό είναι γνωστό και ως Ιεραποστολή. Ο όρος αυτός είναι αρκετά μεταγενέστερος, μόλις του προηγουμένου αιώνος κατ’ επιρροήν της δυτικής ορολογίας[8]. Η συστηματικοποίηση της ορθόδοξης θεολογίας στα Πανεπιστήμια ενέταξε νέους δυτικόφερτους όρους στη γλώσσα της Εκκλησίας και εν προκειμένω όρους όπως εσωτερική και εξωτερική ιεραποστολή. Ανάμεσα στον όρο ιεραποστολή και στον αγιογραφικό μαρτυρία θα θεωρήσουμε προτιμητέο τον δεύτερο, τη μαρτυρία Χριστού.
Το έργο λοιπόν της μαρτυρίας είναι επιτακτική ανάγκη ή καλύτερα και πιο σωστά έργο αγάπης[9]. Διότι αφενός στηρίζεται στην εντολές του Χριστού αλλά υποστηρίζεται και ενεργοποιείται δια της αγάπης, καθώς η πραγματική αγάπη προς τον πλησίον μας ωθεί στη μετάδοση της εμπειρίας μας σε όλο τον κόσμο και σ’ όλους τους ανθρώπους. Όταν κανείς διακατέχεται από τη χαρά της αναστάσεως του Χριστού δε μένει βουβός αλλά θέλει να μεταδώσει την ευχάριστη είδηση καθώς οδηγείται σε αυτό από εσωτερική παρόρμηση να αγκαλιάσει όλο τον κόσμο και τους ανθρώπους.
Για το Χριστιανό δεν υπάρχει δούλος ή ελεύθερος, Ιουδαίος ή Έλληνας[10], δηλαδή δεν υπάρχουν φυλές και διαχωρισμοί στο γένος των ανθρώπων. Όλοι είμαστε παιδιά του αυτού δημιουργού Θεού και οι όποιοι διαχωρισμοί είναι αποτέλεσμα της πεπτωκυίας φύσης του ανθρώπου. Όμως ο Χριστός πέθανε και αναστήθηκε για όλο το ανθρώπινο γένος, γι’ αυτό και το ζητούμενο είναι να γίνουμε ένα εν Χριστώ Ιησού. Η ενότητα αυτή επιτυγχάνεται με την ένταξή μας δια του βαπτίσματος στο σώμα της Εκκλησίας, στο σώμα του Χριστού, όπου δια της μετοχής μας στη Θεία Κοινωνία γινόμαστε ο ένας μέρος του άλλου, όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος: «Ὑμεῖς δέ ἐστε σῶμα Χριστοῦ καὶ μέλη ἐκ μέρους»[11]. Γι’ αυτό και δεν είναι επαρκής μόνο η κηρυγματική ιεραποστολή. Η εντολή του Χριστού αναφέρει τρεις ρηματικούς τύπους: μαθητεύσατε, διδάσκοντες, βαπτίζοντες. Τρία στάδια για να μεταδοθεί η εμπειρία, η γνώση και η μαρτυρία, για να φτάσει κανείς στο βάπτισμα, απαραίτητη προϋπόθεση ένταξης στην Εκκλησία, η οποία δίδει τη δυνατότητα μετοχής στη Θεία Ευχαριστία.
Το έργο του ευαγγελισμού των εθνών δεν είναι ανθρώπινο επίτευγμα. Άλλωστε και στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη βλέπουμε το Θεό να «αυτοαποκαλύπτεται και να αυτομαρτυρείται»[12]. Και σ’ αυτό το επίπεδο δεν είμαστε παρά «Θεού συνεργοί» όπως γράφει ο Απόστολος των εθνών Παύλος[13]. Η μαρτυρία Χριστού είναι κύριο έργο του Αγίου Πνεύματος στην Εκκλησία και στον κόσμο. Ο Χριστός μιλώντας για το έργο του Αγίου Πνεύματος λέγει ότι «όταν έρθει εκείνος, το Πνεύμα τής αλήθειας, θα σας οδηγήσει σε όλη την αλήθεια, γιατί δεν θα μιλήσει από μόνος του, αλλά θα πει όσα θα ακούσει, και θα σας αναγγείλει τα μέλλοντα. Εκείνος θα φανερώσει τη δική μου δόξα γιατί θα πάρει από αυτά που έχω και θα σας τα αναγγείλει»[14]. Η συνέργεια αυτή γίνεται πιο σαφής σε άλλο σημείο, όπου ο Χριστός λέγει προς τους αποστόλους: «όταν, όμως, έρθει ο Παράκλητος, που εγώ θα στείλω σε σας από τον Πατέρα, το Πνεύμα τής αλήθειας, που εκπορεύεται από τον Πατέρα, εκείνος θα δώσει μαρτυρία για μένα. Αλλά κι εσείς δίνετε μαρτυρία, επειδή εξαρχής είστε μαζί μου»[15]. Η ζωογόνος παρουσία του Αγίου Πνεύματος στην Εκκλησία τροφοδοτεί το έργο της μαρτυρίας Χριστού και είναι αυτή η οποία αποφέρει καρπούς.
Βέβαια ο ευαγγελισμός των εθνών δεν είναι και δεν πρέπει να είναι αναγκαστικός, ή να βασίζεται στην ανάγκη όπως, δυστυχώς, αρκετές φορές συνέβη στο παρελθόν αλλά οφείλει να βασίζεται στην ελεύθερη και εκούσια προσέλευση του κάθε ανθρώπου στην Εκκλησία η οποία είναι χώρος ελευθερίας: «όπου είναι το Πνεύμα τού Κυρίου, εκεί υπάρχει ελευθερία»[16] λέγει ο απόστολος Παύλος και αλλού προτρέπει τους Γαλάτες «στην ελευθερία, λοιπόν, με την οποία μας ελευθέρωσε ο Χριστός, να μένετε σταθεροί»[17]. Οφείλει λοιπόν ο ευαγγελισμός των εθνών να περιορίζεται στη φράση του Φιλίππου στο Ναθαναήλ «ἔρχου καὶ ἴδε»[18], δηλαδή στη μετάδοση της μαρτυρίας και στην πρόσκληση η μαρτυρία αυτή να μεταπλαστεί ελεύθερα σε προσωπική μαρτυρία. Αναμφίβολα στα πλαίσια της μαρτυρίας Χριστού θα εκφραστεί η αγάπη προς το συνάνθρωπο η οποία ουσιαστικά είναι η άδολη, η ανυστερόβουλη και γνήσια αγάπη προς το Θεό, αν αναλογιστούμε τα λόγια του Χριστού: «πείνασα, και δεν μου δώσατε να φάω δίψασα και δεν μου δώσατε να πιω, ξένος ήμουν, και δεν με φιλοξενήσατε, γυμνός, και δεν με ντύσατε, ασθενής και σε φυλακή, και δεν με επισκεφθήκατε… Σας διαβεβαιώνω, καθόσον δεν το κάνατε αυτό σε έναν από τούτους τούς ελάχιστους, δεν το κάνατε ούτε σε μένα»[19]. Ωστόσο αυτή η αγάπη δεν πρέπει να είναι ανταποδοτική και να στοχεύει στην εξαγόραση ουσιαστικά της πίστης του ανθρώπου, οπότε παύει να είναι ουσιαστικά αγάπη, αλλά πρέπει να περιορίζεται στα πλαίσια αυτής της μαρτυρίας Χριστού.
Δεν διαχώρισα ούτε θα διαχωρίσω τη μαρτυρία Χριστού με όρους εσωτερικής και εξωτερικής ιεραποστολής. Άλλωστε η Εκκλησία είναι μια διαρκής αποστολή όπου αγιάζει και αγιάζεται, μεταπλάθει και ανακαινίζει συνεχώς τον κόσμο. Αυτό συμβαίνει σε κάθε έκφραση της Εκκλησίας είτε σε χώρες με αμιγώς χριστιανικό πληθυσμό, είτε σε χώρες και περιοχές όπου δεν έχουν ακούσει ακόμα για Χριστό, ή ακόμα σε περιοχές όπου έχουν μια εσφαλμένη μαρτυρία Χριστού. Με τη διαποίμανση λοιπόν του λαού του Θεού, με την προσωπική μαρτυρία και τη μετάδοση του ευαγγελικού μηνύματος, με τις ακολουθίες και τα μυστήρια, με τη μέριμνα των ασθενών, των γερόντων, των πτωχών και των πεινασμένων, με την κατήχηση, με λόγους και ομιλίες, με την δημιουργία ειδικών αποστολών που απευθύνονται σε όλα τα έθνη και με κάθε άλλη έκφραση και δυνατότητα η Εκκλησία επιχειρεί να φέρει σε σχέση τον άνθρωπο με το Θεό. Μα πρώτα και κύρια με την εξασφάλιση της τέλεσης της Θείας Ευχαριστίας, δηλαδή του μυστηρίου της Βασιλείας του Θεού, σε κάθε τόπο ώστε η μαρτυρία Χριστού να γίνεται μετοχή στο σώμα και το αίμα του Χριστού.
Είναι λοιπόν μέριμνα της Εκκλησίας η μαρτυρία του Χριστού στα έθνη απανταχού της γης αλλά επίσης είναι εξίσου μέριμνα του καθενός από εμάς να μαρτυρούμε Χριστό. Μα θα πει κάποιος πώς θα γίνει αυτό; Θα αφήσουμε τις οικογένειές μας, θα αφήσουμε τις δουλειές μας για να τρέξουμε στην Αφρική, στην Ασία και παντού; Μα θα πείτε δεν είμαστε ιερείς, δεν είμαστε κατάλληλοι για ένα τέτοιο έργο. Ο καθ’ ένας από εμάς ως μέλος του σώματος της Εκκλησίας και δια της Εκκλησίας έχει τη δυνατότητα της αποστολής, έχει τη δυνατότητα και την υποχρέωση της μαρτυρίας και της ομολογίας Χριστού. Ο Χριστός είναι σαφής, όταν λέγει «καθένας που θα με ομολογήσει μπροστά στους ανθρώπους, και ο Υιός τού ανθρώπου θα τον ομολογήσει μπροστά στους αγγέλους τού Θεού. Ενώ, όποιος με αρνηθεί μπροστά στους ανθρώπους, και ο Υιός τού ανθρώπου θα τον αρνηθεί μπροστά στους αγγέλους τού Θεού»[20].
Βέβαια όπως είπαμε προηγουμένως αυτή η μαρτυρία οφείλει να είναι αποτέλεσμα της αγάπης και της χαράς της αναστάσεως του Χριστού, οφείλει να είναι βιωματική, ανεπιτήδευτη, αυθεντική, όπως οφείλει να είναι η ίδια η ζωή κάθε χριστιανού. Δυστυχώς πολλές φορές εμείς οι χριστιανοί δίνουμε τη χειρότερη μαρτυρία όντας ψεύτικοι, υποκριτές, έχοντας αναντιστοιχία λόγων και έργων, εκφράζοντας έναν ατέρμονο εγωισμό και μιαν απέραντη σκληρότητα και μισαλλοδοξία. Ο Ιερός Χρυσόστομος καταγράφει αυτή την κατάσταση λέγοντας: «Μη μένουμε με σταυρωμένα τα χέρια, ας ανασκουμπωθούμε μόνο τότε θα καταφέρουμε να ανασύρουμε του ειδωλολάτρες από την πλάνη. Όταν όμως μιλάμε για υψηλές έννοιες και παράλληλα στην πράξη ενεργούμε κάθε ασχήμια, τι μάτια θα ‘χουμε να τους αντικρύσουμε; Πως θα τολμήσουμε να συζητήσουμε για τα δόγματα; Πες μου, δηλαδή, τι θα ‘χεις να πεις στον ειδωλολάτρη όταν είσαι σφετεριστής και πλεονέκτης; Θα του πεις να εγκαταλείψει την ειδωλολατρία; Να αποκτήσει φόβο Θεού; Να μη προσκολλάται στα λεφτά; Μα θα γελάσει μαζί σου και θα σου πει•δεν τα λες καλύτερα αυτά στον εαυτό σου πρώτα; Δεν είναι εξίσου σφαλερό να λατρεύει τα είδωλα ο ειδωλολάτρης και να κάνει το ίδιο κι ο χριστιανός; Πώς θα μπορέσουμε να τους απαλλάξουμε από εκείνη την ειδωλολατρία από την οποία εμείς δεν απαλλασσόμαστε; Ο εαυτός είναι πιο κοντά μας απ’ ότι ο συνάνθρωπός μας. Όταν δεν είμαστε σε θέση να πείσουμε τον εαυτό μας, πως θα πείσουμε τους άλλους;»[21]. Ο γνωστός ινδουιστής πολιτικός, οραματιστής της ινδικής ανεξαρτησίας και αδελφοσύνης Μαχάτμα Γκάντι ο οποίος είχε μελετήσει την Αγία Γραφή και ιδίως την Καινή Διαθήκη και έχοντας προσωπική πείρα των χριστιανών σημειώνει χαρακτηριστικά «αναμφιβόλως θα ήμουν χριστιανός, αν οι χριστιανοί ήταν χριστιανοί εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο»[22].
Ακριβώς, η μαρτυρία Χριστού πρέπει να θεμελιωθεί πρώτα στέρεα και αυθεντικά σε εμάς τους ίδιους, ώστε αφενός να πάψουμε να υποκρινόμαστε φαρισαΐζοντας και αφετέρου να σταματήσουμε να ντρεπόμαστε γι’ αυτό το οποίο είμαστε μην τυχόν φανούμε δήθεν οπισθοδρομικοί και εκτός του ρεύματος της εποχής. Ας μην ξεχνάμε τον λόγο του Χριστού: «όποιος, ζώντας μέσα σ’ αυτή τη γενιά την άπιστη κι αμαρτωλή, ντραπεί για μένα και για τη διδασκαλία μου, θα ντραπεί γι’ αυτόν κι ο Υιός του Ανθρώπου»[23]. Μην έχουμε αυταπάτες, αυτός ο κόσμος ήταν και είναι άπιστος και αμαρτωλός, γι’ αυτό και χρειάζεται να ζυμωθεί[24] με τη μαρτυρία Χριστού, δηλαδή την εμπειρία του Θεού, την οποία αποκτάμε προσωπικά μετέχοντας στο κοινό ποτήριο, γινόμενοι «σύσσωμοι και σύναιμοι» Χριστού[25]. Ας συναισθανθούμε το λόγο της δευτέρας Πέτρου Επιστολής που μας προτρέπει: «να καταβάλετε κάθε προσπάθεια για να πλουτίσετε την πίστη σας με την αρετή, την αρετή με τη γνώση, τη γνώση με την αυτοκυριαρχία, την αυτοκυριαρχία με την υπομονή, την υπομονή με την ευσέβεια, την ευσέβεια με την αγάπη για τους αδερφούς, την αγάπη για τους αδερφούς με την αγάπη για όλους. Γιατί, αν αυτά τα έχετε και τα πολλαπλασιάζετε, θα σας βοηθήσουν να γίνετε δραστήριοι κι αποδοτικοί για να μπορέσετε να γνωρίσετε βαθύτερα τον Κύριο μας Ιησού Χριστό»[26].
Αυτή η γνωριμία και η Κοινωνία Χριστού είναι αναγκαία προϋπόθεση, ώστε να γίνουμε και εμείς ως και οι Απόστολοι Του «αυτήκοες και αυτόπτες» μάρτυρες Του, πρώτα-πρώτα στα παιδιά μας, τα οποία χρειάζονται την ειλικρίνεια, την αυθεντικότητα και το βίωμα και όχι κενά λόγια, επιτακτικές συμβουλές και ένα πολύπλοκο σύστημα με αναρίθμητες απαγορεύσεις και επιταγές. Κατά δεύτερον, μαρτυρία Χριστού οφείλουμε ο ένας σύζυγος προς τον άλλον. Τελικά ας αναρωτηθούμε πόσο μπορέσαμε να κάνουμε «ιεραποστολή» στο ίδιο το σπίτι μας; Στην οικογένεια μας, στους συγγενείς και στους γείτονες μας και γενικά στους συνανθρώπους μας; Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι απλά η μετάδοση της διδασκαλίας του Χριστού αλλά η μαρτυρία Χριστού, η διδασκαλία ως βίωμα και πράξη, όπως ουσιαστικά το λέγει ο Χριστός: «ὃς δ’ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν»[27]. Για να διδάξει κανείς πρέπει πρώτα να ποιήσει, να κάνει βίωμα τη διδασκαλία, ώστε να έχει και αποτέλεσμα η μετάδοση της διδασκαλίας προς τους υπολοίπους. Παρατηρώντας την Ελλάδα, του σήμερα των άνω του 90 τις εκατό Χριστιανών Ορθοδόξων, για να μη μιλήσουμε γενικά για το χριστιανικό κόσμο, βλέπουμε άραγε πουθενά να είναι παρόν αυτό το βίωμα και η μαρτυρία Χριστού; Δυστυχώς, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, είμαστε χριστιανοί μόνον κατ’ όνομα, χριστιανοί της ταυτότητας.
Είναι ώρα αδελφοί και Πατέρες να ανταποκριθούμε στην κλήση μας δια του βαπτίσματος από τον Χριστό, ο οποίος έσπειρε με το απολυτρωτικό του έργο και ζητά εργάτες ή μάλλον συνεργάτες: «ὁ μὲν θερισμὸς πολύς, οἱ δὲ ἐργάται ὀλίγοι·δεήθητε οὖν τοῦ κυρίου τοῦ θερισμοῦ ὅπως ἐκβάλῃ ἐργάτας εἰς τὸν θερισμὸν αὐτοῦ»[28]. Η Εκκλησία του Χριστού δια της Ιεραποστολής ή καλύτερα της μαρτυρίας Χριστού επιχειρούσε και επιχειρεί το έργο του φωτισμού των εθνών και γενικά των ανθρώπων[29]. Το έργο αυτό δεν είναι απρόσωπο και άσχετο με εμάς, θα λέγαμε ότι πρωτίστως ξεκινά από εμάς τους ίδιους, αν θέλουμε να λεγόμαστε μέλη του σώματος του Χριστού. Η καλύτερη διδασκαλία προς τους αθέους, προς τους αλλόθρησκους, προς τους ετερόθρησκους αλλά και προς τους αδιάφορους χριστιανούς οφείλει να είναι η ζωή μας και ο Θεός Πατέρας στη προοπτική αυτή θα ανοίξει τη θύρα της πίστεως[30] στις καρδιές όλων των ανθρώπων.


[1] Ομιλία στα πλαίσια του προγράμματος ομιλιών της Ιεράς Μητροπόλεως Ιωαννίνων, Ιωάννινα 15 Φεβρουαρίου 2009.
[2] Πραξ., 1, 8.
[3] Ματθ., 28, 19-20.
[4] Ion Bria-Πέτρου Βασιλειάδη, Ορθόδοξη Χριστιανική Μαρτυρία, εκδ. Τέρτιος, Κατερίνη 1989, σ. 27.
[5] Βλ. Ιωαν., 3, 16-18. 3, 34. 4, 34. 5, 24-43. 6, 29. 6, 38-45. 7, 16-33. 10, 36. 8, 16-19. 8, 26-29. 12, 44-49. 14, 24-31. 15, 21. 16, 5. Πραξ., 3, 26. Γαλ., 4, 6. Ρωμ., 8, 3
[6] Ιωαν., 20, 21.
[7] Βλ. Εφ., 2, 20.
[8] Βλ. Ηλία Βουλγαράκη, «Ιεραποστολή», εν ΘΗΕ, τόμ. 6, 763.
[9] Ο Ηλίας Βουλγαράκης σημειώνει «…η ιεραποστολή δεν αποτελεί απλά μια χρήσιμη πράξη ή μια ωφέλιμη και αξιοσύστατη ενέργεια, αλλά μια αυτονόητη και αδήριτη αναγκαιότητα», Ιεραποστολή, εκδ. Αρμός, Αθήνα 1989, σ. 213.
[10] Βλ. Γαλ., 3, 27-28, Κολ. 3, 11.
[11] Α΄ Κορ., 12, 27.
[12] Βλ. Γεωργίου Μαρνέλλου, Ο Ιερεύς ως μάρτυρας της παρουσίας του Χριστού στην Εκκλησία και τον κόσμο, τεύχος Α΄, Άγιος Νικόλαος Κρήτης 1996, σ. 73.
[13] Α΄ Κορ., 3, 9.
[14] Βλ. Ιωαν., 16, 12-15.
[15] Ιωάν., 15, 26-27.
[16] Β΄ Κορ., 3, 17.
[17] Γαλ., 5, 1.
[18] Ιωάν., 1, 47.
[19] Βλ. Ματθ., 25, 34-46.
[20] Λουκ., 12, 8-9.
[21] PG 60, 440.
[22] Βλ. λήμμα «Μαχάτμα Γκάντι» στην ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια http://el.wikipedia.org
[23] Μαρκ., 8, 38.
[24] Α΄ Κορ., 5, 6-8. και Γαλ., 5, 9.
[25] Κατηχήσεις Κυρίλλου Ιεροσολύμων Δ, 3.
[26] Β΄ Πέτρ., 1, 3-8.
[27] Ματθ., 5, 19.
[28] Ματθ., 9, 38.
[29] Βλ. Πραξ., 13, 47.
[30] Βλ. «ἤνοιξε τοῖς ἔθνεσι θύραν πίστεως», Πραξ., 14, 27.

«Έρχεται Σαρακοστή...»

«Οι μέρες είναι πονηρές»
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Ερμηνεία: Μανώλης Μητσιάς
Δίσκος: «Αθανασία» (1976)

Για τη Μεγάλη Σαρακοστή...

Ο π. Αλέξανδρος Σμέμαν γράφει για τη Μεγάλη Σαρακοστή...

Για να διαβάσετε τα σχετικά κείμενα, πατήστε εδώ:

http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/Schmemann_Alexander_sarakosti.html

15 Φεβρουαρίου (Καθαρά Δευτέρα)

Άρχεται η Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή.

Κυριακή της Τυρινής

Μνείαν ποιούμεθα της από του Παραδείσου της τρυφής εξορίας του πρωτοπλάστου Αδάμ.

Tο ψυχοσάββατο...

«Πόσο γλυκό

στη γέψη το ψωμί
το ψυχοσάββατο...».



«Μάνα»
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος
Στίχοι: Κ. Χ. Μύρης
Ερμηνεία: Αλκίνοος Ιωαννίδης - Σοφία Παπάζογλου (ζωντανή ηχογράφηση)
Από τον κύκλο τραγουδιών «Ιθαγένεια» (1972)

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης για την οικολογική κρίση

Για να διαβάσετε την ομιλία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην Ακαδημία Αθηνών, με θέμα την οικολογική κρίση, πατήστε εδώ:

http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=1642

10 Φεβρουαρίου

Του Αγίου Ιερομάρτυρος Χαραλάμπους του Θαυματουργού.

7 Φεβρουαρίου

Του Οσίου Πατρός ημών Λουκά, του εν Στειρίω ασκήσαντος.

Ομιλία Οικουμενικού Πατριάρχη για το περιβάλλον

Για να τη διαβάσετε τη σημερινή ομιλία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην Καλαμάτα, πατήστε εδώ:

http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=1615